Milli Piyango’da işlenen skandallar bir dizi film halini almıştır.
Hiçbir maliyeti olmayan ve kamu hizmeti niteliğindeki bir kamu kurumunun özelleştirilmesi, üstelik yerli ve yabancı sermayeli bir şirkete devredilmesi, skandalların başını çekmektedir
MİLLİ PİYANGO NEDİR
Milli Piyango ve şans oyunları; el kadar bir kağıt parçasının üzerine birkaç rakam yazarak yüksek fiyata satmaktan ve toplanan paranın bir kısmını dağıtarak, büyük kısmını cebe atmaktan başka bir şey değildir. Hiçbir maliyeti yoktur.
Bu kurum devletin yani kamunun elinde iken, hiç değilse toplanan paranın devlete kaldığı düşünülüyordu. Şimdi bu durum da kalmamıştır.
Üstelik özelleştirildikten sonra; çok değişik versiyonları çıkarılarak genişletilmiş, internet ortamına nakledilerek çocukların bile oynaması olanağı sağlanmış ve bu kumar ortamı “salgın bir hastalık” haline getirilmiştir.
YILBAŞI ÇEKİLİŞİ
Skandallar dizisinin devamını, yılbaşı çekilişi oluşmuştur.
Her zaman 6 haneli olan bilet numaraları, yılbaşında 7 haneli yapılarak, kazanma şansı milyonlarca kez azaltılmıştır.
Genelde “40 lira olan tam bilet satış fiyatı 100 liraya” yükseltilmiştir. El kadar bir kağıt parçası olan çeyrek bilet satış fiyatı 10 liradan 25 liraya, yarım bilet 20 liradan 50 liraya, tam bilet satış fiyatı 40 liradan 100 liraya çıkmıştır.
Bunun karşısında, büyük ikramiye 100 milyon lira gibi büyük bir miktara yükseltilerek, kumar oynamanın dayanılmaz gücü artırılmıştır.
TEK TESELLİ
Bu kadar olumsuzluklar karşısındaki tek teselli ve savunma, büyük ikramiyenin devredilmeyecek olması ve satılan bir bilete çıkıncaya kadar çekilişe devam edilecek olması olarak gösterilmiştir.
Çekiliş sonucu, büyük ikramiyenin satılan biletlere çıkmaması halinde, büyük ikramiye, kuruma kalmayacak ve vatandaşa intikali sağlanana kadar çekilişe devam edilecektir.
Yani satılan biletler karşılığı, büyük ikramiye mutlaka vatandaşlara çıkacak, dağıtılacak ve verilecekti. Aslında bu durum, Milli Piyango’nun değişmeyen, yasal ve zorunlu bir uygulaması idi.
AMA ACABA ÖYLE Mİ OLDU
Milli Piyango’nun 2021 yılı çekilişinde, büyük ikramiyenin “çeyrek bilete” çıktığı söylendi. Yani büyük ikramiye aynı numara olarak basılan dört adet bilete çıkmıştı ve her bir bileti satın alan 4 kişiden her biri 25 milyon alarak, büyük ikramiye olan 100 milyonu bölüşeceklerdi. Bu kadar büyük bir paranın tek bir kişiye çıkmasından ise, dört kişiye dağıtılacak olması daha iyi bir durum olacaktı yalnız böyle olmadı ve büyük ikramiyenin büyük kısmı, Varlık Fonu’nun almadığı bilete çıktı.
Büyük ikramiyenin çıktığı 4 biletten yalnızca 1 tanesi satılmıştı ve bu bileti satın alan Manisa Akhisar’lı talihli yalnızca 25 milyon alacaktı. Aynı numarayı taşıyan diğer üç bilet satılmamıştı ve satılmayan biletlerin karşılığı olarak 75 milyon lira devlete ait bir özel kurum niteliğinde bulunan Varlık Fonu’na aktarıldı.
BÜYÜK İKRAMİYE VARLIK FONU’NUN ALMADIĞI BİLETE ÇIKTI
Satılmayan biletlere isabet eden büyük ikramiye Varlık Fonu’na devredildi. Böylece büyük ikramiye, bilet almamış olan Varlık Fonu’na çıkmış oldu.
Ancak bu durum; büyük ikramiyenin çıktığı bilet satılana kadar çekilişe devam edileceği yolundaki açıklama, uygulama ve yasal prosedüre uygun mu idi.?
YASAL PROSEDÜRE UYGUN MU
Açık olarak söylemek gerekir ki bu uygulama; yapılan açıklamaya ve yasal prosedüre hiçbir şekilde uygun değildir.
Çekiliş öncesinde söylenen şey, bu güne kadar yapılan uygulama ve hukuki mevzuat, büyük ikramiyeyi oluşturan miktarın yapılan çekilişlerle, vatandaşlara dağıtılmasına kadar, çekilişe devam edilmesidir.
Varsayalım ki; büyük ikramiye hiçbir bilete çıkmasa idi, bu miktar Milli Piyango İdaresine, bir kuruma veya Varlık Fonu’na kalacak mı idi? Hayır, büyük ikramiye çıkana ve dağıtılana kadar çekilişe devam edilecekti.
YAPILMASI GEREKEN VE YAPILMAYAN ŞEY
Peki, büyük ikramiyenin çıktığı 4 biletten 3 ünün satılmamış ve 3/4 lük büyük kısmı olan 75 milyonun verilmemiş olmasına rağmen, büyük ikramiye çıkmış ve dağıtılmış kabul edilecek midir? Doğal olarak verilecek tek cevap; “hayır’dır”. Çekiliş tamamlanmamış, büyük ikramiyenin büyük kısmı vatandaşa verilmemiştir. Verilmeyen bu kısmın gelecek çekilişlere devredilerek devam edilmesi, önceden yapılan açıklamanın ve güne kadar devam eden uygulamanın doğal ve zorunlu bir sonucudur.
Bu güne kadar yapılan çekilişlerde bir çok örneği görülen skandal uygulamaların bir benzeri olarak, bu kez de büyük ikramiyenin çıktığı söylenen rakamlardaki garip dizilişler bir yana, açık olarak söylemek gerekir ki; 2021 yılı Milli Piyango büyük ikramiyesine çıkan biletler satılmamış ve büyük ikramiye dağıtılmamıştır. Büyük ikramiye miktarına isabet eden biletler satılıp, ikramiye miktarı dağıtılana kadar çekilişe devam edilmesi yasal bir zorunluluktur.
Aksi halde bir “iptal ve tesbit davası” açılarak, yapılan işlemlerde hatası olan kişilerin hukuki ve cezai sorumluluğuna kadar gidilmesi kaçınılmaz olacaktır.
Av.A.Erdem AKYÜZ