Yüklenicinin sözleşme gereği bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi inşaatı kusursuz ve eksiksiz tamamlayıp teslim etmesine bağlıdır. Sözleşmeden sonra ve inşaat süresince yükleniciye bir kısım payların devri avans niteliğindedir. Sözleşmenin geriye etkili olarak bozulması (feshi) durumunda bu arsa payları talep halinde arsa sahibine geri döner. (TBK. md. 125 II)1
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili bozulması durumunda imalat bedelinin fesih iradelerinin birleştiği ya da sözleşmenin dava yoluyla bozulması durumunda bozma (fesih) kararının kesinleştiği tarih itibari ile mahalli piyasa rayiçlerine göre istenmesi mümkündür.2
Fesih iradesinin açık bir irade beyanı ile karşı tarafa bildirilmesi mümkün olduğu gibi, bu iradenin bir eylem biçimi ile de duyurulması mümkündür. Örnek olarak; yüklenici gerçekleştirdiği imalat bedelinin tahsilini talep ederse bu talebi ile sözleşmeyi feshettiği de anlaşılmaktadır. Arsa sahipleri de sözleşmeyi feshederlerse fesih konusunda taraf iradeleri birleşmiş olur. Fesih iradeleri birleştiğinden imalat bedeli yönünden feshin haklı olup olmamasının önemi yoktur. Fesih sonucu işin tasfiyesi gerekeceğinden, yüklenici haksız zenginleşme hükümlerine göre, dava tarihi itibariyle gerçekleştirdiği arsa sahiplerinin yararlanabileceği ekonomik değeri olan ve malvarlıklarında artış sağlayan imalat bedelini isteyebilir.3
Sözleşme ilişkisinin tasfiye edilerek sonuçlandırılması gerekir. Tasfiyeden amaç; şayet yüklenicinin iş sahiplerinin malvarlığına geçirdiği bir değer varsa bunun geri verilmesinin sağlanması (örneğin yapılan inşaat bedeli), buna karşılık arsa sahipleri de yükleniciye bir kısım tapu devretmişlerse bunların saplanarak arsa sahibine geri verilmesinin sağlanması gerekir. Zira iş tasfiyeyle sonuçlandığından bunlar karşı tarafın malvarlığında kaldığı sürece haksız zenginleşmeye neden olur. 4
Yüklenicinin sözleşme uyarınca kendisine isabet eden bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi, ancak inşaatı eksiksiz ve ayıpsız olarak iş sahibine teslim etmesine bağlıdır. Yükleniciye verilmesi gereken daireler avans niteliğinde olduğundan, mahkemece, inşaatın şimdiki oranını karşılayacak sayıda bağımsız bölümün yüklenici adına tesciline, eksik ve bozuk kısımla orantılı sayıda bağımsız bölüm tapusunun da -teminat olarak iş sahibi üzerinde bırakılması gerekir.5
----------
1-YARGITAY 15. HD. 29.11.2010, 6021/6481
2- YARGITAY 15. HD. 1.10.2012, 5360/5918
3- YARGITAY 15. HD. 19.12.2005, 7710716899
4-YARGITAY 15.HD. 6.11.2003, 1884/5280
5- YARGITAY 15. HD. 25.5.1998, 1914/2183