Türk hukuk sisteminde kamu kesiminde çalışan işçilere ikramiye hakkı; özel sektörden farklı olarak kanunla tanınmıştır. Buna göre; 6772 sayılı devlet ve ona bağlı müesseselerde çalışan işçilere ilave tediya yapılması ve 6452 sayılı kanunla 6212 sayılı kanunun 2. Maddesinin kaldırılması hakkında ki kanun’un 1. Maddesi hükmüne göre; bu maddede sayılan kamu kurumlarında çalışan işçilere ücret sistemleri ne olursa olsun, her yıl için birer aylık istihkakları tutarında bir ikramiye ödenecektir.
İş kanunu kapsamında olsun yada olmasın belirtilen kurumlarda işçi sayılan herkes bu alacaktan yararlanabilir.
Bu tanıma göre “ilave tediye alacağı” olarak ifade edilen ikramiyeler,işveren kapsamı yönünden devlet yahut ona bağlı olmak üzere;
- Genel, Katma ve Özel Bütçeli daireler
- Sermayesi değişen kurumlar
- Sermayesinin yarısından fazlası devlete ait olan şirket ve kurumlar ve bunlara bağlı kuruluşlar
- Belediyeler ve Belediyelere Bağlı Kuruluşlar
- 3460 ve 3659 sayılı kanun kapsamına giren, sermayesinin tamamı devlete ait olan veya bu sermaye ile kurulan iktisadi devlet kuruluşlarında ki işçiler yararlanacaktır.
Sonuç itibariyle kapsam bakımından; devlet tarafından kanun veya kanunun verdiği yetki ile idari işlemle kurulan ve kamusal yetki ve ayrıcalıklardan yararlanan kamu tüzel kişilikleri ve bunlara bağlı kuruluşlarda iş sözleşmesi ile çalışanlara uygulanacağı görülmektedir.
Kamu da çalışan taşeron işçileri de ilave tediye alacağından faydalanabilirler.
Kanun uyarınca; yukarıda belirtilen işyerlerinde çalışan işçilere ücret sistemleri ne olursa olsun her yıl için birer aylık ücret tutarında ilave tediye ücreti ödenecektir. Bu işçilerden maden işletmelerinin münhasıran yeraltı işlerinde çalışanlarına ise bu bir aylık ödeme ile birlikte; bu işlerde çalıştıkları müddetle mütenasip olarak her yıl için ayrıca birer aylık istihkakları tutarında ilave tediye ücreti ödemesi yapılacaktır.
6772 sayılı kanun uyarınca; Aynı maddede ilave tediye alacağının nasıl hesaplanacağı ve kesinti yapılıp yapılmayacağı belirtilmiştir. Buna göre aylık olarak bu alacağın hesaplanmasında, fazla mesai, evlilik, çocuk zamları veya primleri, ayni yardımlar, hafta ve genel tatil ücretleri gibi esas ücrete dâhil olan ödemeler dikkate alınmaz. Bu düzenleme nedeni ile ilave tediye alacağının bir ay için yirmi altı gün üzerinden hesaplanması gerekir. İlave tediye alacağından sigorta primleri kesilmez. Ancak 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı yasanın 80/c ve 105 inci maddeleri uyarınca, ücretin eki niteliğindeki bu ödeme, 1.10.2008 tarihinden itibaren sigorta prim kesintisine tabidir. (Yar. 9. HD. 2014/33724 E. Ve 2016/5660 K.)
İlave tediye alacağı, ödeme tarihinde işçinin işinden ayrılmış olup olmadığına bakılmaksızın, hak edilen yıl içinde o yerde veya aynı idare, teşekkül ve müesseseye ait muhtelif yerlerde geçmiş olan hizmetlerinin toplamı oranında ve son çalıştığı yerde ödenir. İşçi tam yıl çalışmamış ise, ilave tediye o yıl için kıstelyevm esasına göre hesaplanıp ödenecektir. İşçinin ilave tediye alacağına, esas olacak çalışma süresinin hesaplanmasında iş sözleşmesinin devamı müddetine rastlayan yasal ve idari izinler, hastalık izinleri, hafta tatili ile ulusal, bayram ve genel tatil günleri, çalışılmış gibi hesaba katılır.(Yar. 9.HD. 2013/5795 E. Ve 5013/15726 K.)
Ayrıca yasa gereği zorunlu olarak yapılması gereken ilave tediye alacağının ödemeleri borç için haczedilemez. (Yar. 9. HD. 2009/2337 E. Ve 2011/197 K.)