Özellikle terör bölgelerinde görev yapan jandarma personeli, yaralanmaları veya çeşitli şekillerde sağlıklarını kaybetmeleri sonucunda sağlık muayene işlemlerinde hak ettikleri kazanımları, sağlık durumlarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle alamamaktadırlar. Yapılan muayeneler sonucunda “TSK, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığında Görev Yapamaz” raporunu alanlar ilgili mevzuat gereği bir nebze de olsa malulen emeklilik gibi birtakım haklara kavuşsalar da “Sınıfı/Branşı Görevini Yapamaz” raporunu alanlar mevzuat gereği sağlık durumları uygun olmamasına rağmen görevlerine devam etmek durumunda kalmaktadırlar. Böyle bir durumda izlenmesi gerekli yol ne olmalıdır?
Jandarma Genel Komutanlığı’nın 25.07.2016 tarihli KHK ile İçişleri Bakanlığı’na bağlanması üzerine, 11.11.2016 tarihinde yayınlanan yönetmelik ve 09.12.2016 tarihinde yayınlanan yönerge ile Jandarma personelinin sağlık muayene işlemleri yeniden düzenlenmiştir.
Bu düzenlemelere göre Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinden, önceki düzenleme de de olduğu gibi, Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin ilgili bölümlerindeki sağlık kurulu muayeneleri hariç, son sağlık durumlarının saptanmasını yazılı olarak isteyenler ile amirinin veya tabibin gerekli gördüğü hallerde sağlık kurulu muayenesine tabi tutulabilir.
Her ne sebeple olursa olsun kontrol muayenesine gönderilen muvazzaf personel (subay/astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur, sözleşmeli erbaş ve erler) muayene işlemine emrin verildiği tarihten itibaren on gün içinde başlamak zorundadır. Mazeretsiz olarak muayene işlemine başlamayanlar hakkında disiplin işlemi başlatılır.
Hastalıkları nedeniyle sınıfı veya branşı görevini yapamayacağı anlaşılan subay ve astsubaylar sınıflandırma veya branş belirleme çizelgelerine göre diğer sınıflarda veya branşlarda görev yapabilecekleri anlaşıldığı takdirde, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ilgili hükümleri gereğince yeniden sınıflandırılır veya ilgili mevzuat gereğince branşları yeniden belirlenir.
Uzman Jandarmalar açısından ise bu durum farklılık göstermekte, Uzman Jandarmaların sağlık yetenekleri Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı Ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 30. Maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddeye göre; Branş Belirleme Çizelgesinde Personel, Maliye, İkmal ve Bakım branşlarında görev yapabilecek durumda bulunan uzman jandarmalar hakkında branş değişikliği işlemi yapılmayıp branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilir. Belirtilen branşlarda da görev yapamayacak derecede hastalığı bulunanlar hakkında “Jandarma Genel Komutanlığında Görev Yapamaz” kararı verilir.
Kendi isteği ile veya amirinin ya da tabibin gerekli gördüğü hallerde sağlık muayenesine tabi tutulup haklarında branş değişikliği işlemi yapılan ya da branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilen hastaların bu raporlara itirazları hakkındaki izlemesi gereken yol yönetmelik ile bu yönetmelik kapsamında hazırlanan yönergede belirtilmiştir.
Yönetmeliğe göre; rapor kararlarına yapılacak itirazlar Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülecek, “TSK, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığında Görev Yapamaz” raporları ilgili makamlara gönderilecek bu inceleme sonuçlanmadan raporlar geçerlik kazanmayacak, “Sınıfı/Branşı Görevini Yapamaz” raporları için böyle bir onaylama işlemi gerekmeyecektir.
Bu raporu alıp haklarında branş değişikliği işlemi yapılan ya da branş değişikliği işlemi yapılmayıp branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilen hastalar, kendisi veya yasal temsilcisi aracılığıyla rapora itiraz edecek, itiraz dilekçesi o yerin en büyük mülki amirliğince ilk raporun tasdikli bir örneği ile birlikte en yakın başka bir sağlık kuruluna gönderilecektir. Birinci ve ikinci rapor kararları aynı olursa karar kesinleşecek, çelişki halinde hasta Sağlık Bakanlığının saptayacağı bir hakem hastaneye ilgili il/ilçe mülki amirliği tarafından gönderilecektir. Bu hastane sağlık kurulunca verilen karar kesindir.
Bu şekilde kesinleşen sağlık kurulu raporları ve bu raporlar gereğince tesis edilen işlemler aleyhine dava açılabilir. Açılan davalarda mahkeme bu raporların yeniden değerlendirilmesini Sağlık Bakanlığı’na bağlı engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarından isteyecektir.
Uygulamada çoğu zaman hastaneler hastanın alması gereken raporları mevzuatta yer almadığı için hak ettiği şekilde verememekte hastanın da bu konuda hakkını yargıda araması gerekmekte, kaybedilen zaman yaşanan mağduriyetin artmasına neden olmaktadır.
Av. Muhammed SARIKAYA
Ankara Barosu
Jandarma Genel Komutanlığı’nın 25.07.2016 tarihli KHK ile İçişleri Bakanlığı’na bağlanması üzerine, 11.11.2016 tarihinde yayınlanan yönetmelik ve 09.12.2016 tarihinde yayınlanan yönerge ile Jandarma personelinin sağlık muayene işlemleri yeniden düzenlenmiştir.
Bu düzenlemelere göre Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinden, önceki düzenleme de de olduğu gibi, Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin ilgili bölümlerindeki sağlık kurulu muayeneleri hariç, son sağlık durumlarının saptanmasını yazılı olarak isteyenler ile amirinin veya tabibin gerekli gördüğü hallerde sağlık kurulu muayenesine tabi tutulabilir.
Her ne sebeple olursa olsun kontrol muayenesine gönderilen muvazzaf personel (subay/astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur, sözleşmeli erbaş ve erler) muayene işlemine emrin verildiği tarihten itibaren on gün içinde başlamak zorundadır. Mazeretsiz olarak muayene işlemine başlamayanlar hakkında disiplin işlemi başlatılır.
Hastalıkları nedeniyle sınıfı veya branşı görevini yapamayacağı anlaşılan subay ve astsubaylar sınıflandırma veya branş belirleme çizelgelerine göre diğer sınıflarda veya branşlarda görev yapabilecekleri anlaşıldığı takdirde, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ilgili hükümleri gereğince yeniden sınıflandırılır veya ilgili mevzuat gereğince branşları yeniden belirlenir.
Uzman Jandarmalar açısından ise bu durum farklılık göstermekte, Uzman Jandarmaların sağlık yetenekleri Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı Ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 30. Maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddeye göre; Branş Belirleme Çizelgesinde Personel, Maliye, İkmal ve Bakım branşlarında görev yapabilecek durumda bulunan uzman jandarmalar hakkında branş değişikliği işlemi yapılmayıp branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilir. Belirtilen branşlarda da görev yapamayacak derecede hastalığı bulunanlar hakkında “Jandarma Genel Komutanlığında Görev Yapamaz” kararı verilir.
Kendi isteği ile veya amirinin ya da tabibin gerekli gördüğü hallerde sağlık muayenesine tabi tutulup haklarında branş değişikliği işlemi yapılan ya da branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilen hastaların bu raporlara itirazları hakkındaki izlemesi gereken yol yönetmelik ile bu yönetmelik kapsamında hazırlanan yönergede belirtilmiştir.
Yönetmeliğe göre; rapor kararlarına yapılacak itirazlar Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülecek, “TSK, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığında Görev Yapamaz” raporları ilgili makamlara gönderilecek bu inceleme sonuçlanmadan raporlar geçerlik kazanmayacak, “Sınıfı/Branşı Görevini Yapamaz” raporları için böyle bir onaylama işlemi gerekmeyecektir.
Bu raporu alıp haklarında branş değişikliği işlemi yapılan ya da branş değişikliği işlemi yapılmayıp branşlarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilen hastalar, kendisi veya yasal temsilcisi aracılığıyla rapora itiraz edecek, itiraz dilekçesi o yerin en büyük mülki amirliğince ilk raporun tasdikli bir örneği ile birlikte en yakın başka bir sağlık kuruluna gönderilecektir. Birinci ve ikinci rapor kararları aynı olursa karar kesinleşecek, çelişki halinde hasta Sağlık Bakanlığının saptayacağı bir hakem hastaneye ilgili il/ilçe mülki amirliği tarafından gönderilecektir. Bu hastane sağlık kurulunca verilen karar kesindir.
Bu şekilde kesinleşen sağlık kurulu raporları ve bu raporlar gereğince tesis edilen işlemler aleyhine dava açılabilir. Açılan davalarda mahkeme bu raporların yeniden değerlendirilmesini Sağlık Bakanlığı’na bağlı engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarından isteyecektir.
Uygulamada çoğu zaman hastaneler hastanın alması gereken raporları mevzuatta yer almadığı için hak ettiği şekilde verememekte hastanın da bu konuda hakkını yargıda araması gerekmekte, kaybedilen zaman yaşanan mağduriyetin artmasına neden olmaktadır.
Av. Muhammed SARIKAYA
Ankara Barosu