Bilindiği gibi mesken kira geliri elde edenler yönünden 2018 yılında elde edilmiş kira gelirlerinin beyanı 01-25 Mart tarihleri içerisinde ilgili vergi dairesine elektronik ortamda verilecektir.
Buna göre;
1. 01.03.2019 tarihinden önce beyanname verilmesi mümkün değildir. Ancak Türkiye’yi terkedecek olan kimselerin ülkeyi terk etmeden 15 gün önce kira beyannamelerini vermeleri mümkündür.
2. Konut kira gelirlerinin beyanı sırasında istisna tutarı 2018 yılı için 4.400 TL’dir. Bu tutarı aşmayan kira gelirleri için beyanname verilmez. Bir konuta birden çok kişi malik ise her malik için istisna tutarı olan 4.400 TL ayrı ayrı dikkate alınarak karar verilecektir.
3. Kiracı tarafından oturulan konuta yapılan harcamalar ve diğer masraflar kira bedelinden mahsup edilecekse bu durumda yine kira geliri mülk sahibi tarafından beyan edilecektir.
4. Bir konutun korunması ve bakılması amacıyla kira bedeli tahsil edilmediği durumlarda mülk sahibi tarafından herhangi bir beyanname verilmesi gerekmez. Yine aynı şekilde elde edilmemiş olan kira gelirleri için beyanname verilmez. Kira gelirlerinde geçmiş yıllar için tahsil edilen kiralar ertesi yıl beyan edilir. Örneğin, 2018 yılında 2013 -2012 -2011 ve 2010 yıllarının kira gelirleri tahsil edilmiş ise bu gelirler 2018 yılı içerisinde elde edildiği için ; 2019 Mart ayında beyan edilir.
5. Gelecek yıllara ilişkin tahsil edilen kira gelirleri ilgili yıllarda beyan edilir. Örneğin; 2018 yılında 2019,2020 yılları için peşin mesken kira geliri elde edilmiş ise bu kira gelirleri için ilgili yılların Mart ayında beyanname ile kira gelirleri beyan edilir.
6. İşyerinin veya konutun maliki bir şirket ise; şirketin aktifinde yer aln bu gayrimenkullerin kira gelirleri için kira GMSİ beyanı verilmez. Kirayı elden şirket kiracıya fatura düzenler ve üzerine %18 KDV ekler ve fatura ile bunu tahakkuk ettirir. Burada şirket kira gelirini fatura karşılığında kiracıdan tahsil edecektir.
7. Genel bütçeye dahil işyerlerinde oturan kiracılar , belediyelere ait işyerlerinde oturan kiracılar ise kira stopaj muhtasar beyannamesi verilmez.
8. Kira gelirlerinin yanında ticari, zirai veya serbest meslek kazancı olan mükellefler açısından kira gelirlerinin 4.400 TL’yi geçip geçmediğine bakılmaksızın istisnadan faydalanmaları olanaksızdır. Burada 193 sayılı yasanın 103 md. yazılı tarifenin 3. diliminde ücret gelirleri için yer alan tutarı aşanlar, 2018 yılı için 4.400 TL’lik istisnadan faydalanamazlar.
9. Para faizsiz, konut icarsız sistemi ile bir ilişki olması halinde konut kira geliri emsal bedel üzerinden değerlendirilerek GMSİ beyannamesi verilmelidir.
10. Kira gelirlerinin beyanı sırasında götürü masraf metodunu seçen mükellefler , ¼ nispetindeki götürü gider tutarını düşerler.
11. Kiracı, basit usulde vergilemeye tabi bir mükellef ise vergi kesintisi yapma mükellefiyeti bulunmadığından kira ödemesi üzerinden vergi kesintisi yapılmaz.
12. Kiraya verilen gayrimenkulün hem konut hem de işyeri olarak kullanılması halinde ise; kiralanan yerin tamamı veya bir kısmı işyeri olarak kullanıldığı sürece, kira bedelinin tamamı vergi kesintisine tabi olacaktır.
13. Kira gelirlerinin beyanı sırasında bir takvim yılı içerisinde elde edilen gelirlerden stopaj ve istisna uygulamasına konu olmayan ve tutarı beyanname verme sınırları olan 2018 yılı için 1.800 TL aşanlar yıllık gelir vergisi beyannamesi verip bunu GMSİ olarak beyan edeceklerdir. Kira gelirlerinin beyanı sırasında mutlak surette mülkün maliki olmak gerekmez. Malik gibi hareket edenlerde , kirayı tahsil edenler de , GMSİ beyanı verecektir. Maliye Bakanlığı, son yıllarda geliştirdiği merak projesi sayesinde , bankalar üzerinden yapılan havaleleri ve EFT’leri takibe almış olup, bu kira transferlerinin GMSİ beyanlarını vergi daireleri üzerinden izlemektedir. Beyanname vermeyen kimseler taranıp bu kişilerden kira gelirlerinin beyanı için davet mektubu çıkarılmaktadır.
14. Yıllık beyannameye dahil edilen kira gelirleri üzerinden muhtelif indirimler ve mükellefin şahsına veya işine ait bazı sigorta poliçeleri indirim konusu yapılabilir. Bu gibi durumlarda beyan edilen gelirin %15 ini aşmamak gerekecektir. Konuyla ilgili Maliye Bakanlığı’nın yayınladığı beyanname düzenleme rehberinde bu konuda ayrıntılı açıklamalar mevcuttur. (Bkz. Rehber s.15,16,17) ayrıca çok yaşlı durumda olan ya da yalnızca kira geliri elde eden 60 yaş ve üzerinden olan mükellefler ile engelli mükellefler tarafından Maliye Bakanlığı randevu sistemi ile mükelleflerinin ayağına giderek beyannamelerini düzenlemektedir. Bunun için VİMER-189 no lu numarayı arayınız.
15. Kira gelirlerinin beyanı ile ilgili Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan ve internet sitesinde bulunan beyanname düzenleme rehberinin incelenmesinde yarar vardır. Ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler için; VİMER-189 no lu numara ve www.gib.gov.tr ulaşılabilir.
16. Kira beyannameleriyle ilgili herhangi bir tereddüt oluşması halinde Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan veya Vergi Dairesi Başkanlıklarından yazılı görüş (Mükteza) alınabilir.