(Başvuru süreleri için son gün 1 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılmıştır.)
Ticari elektronik ileti gönderilmesi sürecine ilişkin yeni düzenlemeler getiren “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”[1] (“Değişiklik Yönetmeliği”) 4 Ocak 2020 tarihli ve 30998 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Söz konusu Değişiklik Yönetmeliği esas olarak İleti Yönetim Sistemi’ni (“İYS”) hayata geçirerek aslında elektronik ticaret mevzuatı bakımından yeni bir dönem başlatmıştı.
Buna göre ticari elektronik ileti göndermek isteyen hizmet sağlayıcılarının 1 Haziran 2020 tarihine kadar İYS’e kayıt olması ve daha önce aldıkları onayları da İYS’e aktarması gerekmekteydi. İYS ile birlikte hangi yükümlülüklerin getirildiği ve kimlerin bu yükümlülükleri tabi olduğu gibi İYS’ye ilişkin bütün esasları daha detaylı bir yazıda ele alacak olmakla birlikte burada yalnızca son yapılan ertelemeye istinaden İYS’ye başvuru sürelerine değinmek istiyorum.
Değişiklik Yönetmeliği ile öngörülen süreler iki kez ertelendi:
- Ticaret Bakanlığı’nın 23 Mayıs 2020 tarihli duyurusu
Değişiklik Yönetmeliği ile öngörülen süreler ilk kez Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından 23 Mayıs 2020 tarihinde yayımlanan duyuruyla ertelenmişti[2]. Bakanlık, Covid-19 salgını nedeniyle iş süreçlerinde önemli aksamaların yaşandığı gerekçesiyle işletmeleri mağdur etmemek amacıyla hizmet sağlayıcıların İYS’ye onay yükleme tarihini 31 Ağustos 2020 tarihine kadar ertelediğini duyurmuştu. Nitekim Değişiklik Yönetmeliği’nin Geçici 2. maddesiyle Ticaret Bakanlığı’na üç (3) aylık bir erteleme yetkisi verilmişti. Bu duyuruyla ayrıca tüketicilerin daha önce verdileri onayları 30 Kasım 2020 tarihine kadar İYS üzerinden kontrol etmesi gerektiği ve bu süre içerisinde ret hakkının kullanılmaması halinde İYS’ye aktarılanların onaylı sayılacakları belirtilmişti.
Bu duyuru itibariyle dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta Değişiklik Yönetmeliği maddelerine ilişkin herhangi bir ertelemenin söz konusu olmaması ve bu maddeler açısından yürürlük tarihinin yine 1 Eylül 2020 olarak kalmasıydı. Yapılan ertelemeyle ise hizmet sağlayıcıların onayları yüklemesi 1 Eylül 2020 tarihine kadar uzatıldı. Böylece hizmet sağlayıcıları için erteleme öncesi öngörülmüş olan üç (3) aylık geçiş süreci ortadan kalkmış oldu. Bu nedenle de hizmet sağlayıcıları ile aracı hizmet sağlayıcılarının İYS ile ilgili bütün entegrasyonlarını hala 1 Eylül 2020 tarihine kadar yapmak zorunda kalmıştı. Ancak bu sorun ikinci kez yapılan ertelemeyle giderilmiş oldu.
- 28 Ağustos 2020 tarihli ve 31227 sayılı Resmi Gazete ile yapılan erteleme
Değişiklik Yönetmeliği ile öngörülen süreler yukarıda açıklanan duyurudan sonra ikinci kez 28 Ağutos 2020 tarihli ve 31227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile ertelenmiştir. Bu kez yasal bir düzenlemeyle getirilen erteleme ile Değişiklik Yönetmeliği hükümlerinin yürürlük süreleri de değiştirildiğine dikkat edilmelidir. Böylece yukarıda açıklanan duyuruyla gerçekleşen sorun da aslında giderilmiştir. Zira maddelerin yürürlük tarihlerinde herhangi bir erteleme olmaması nedeniyle hizmet sağlayıcıları için öngörülen geçiş süreci ortadan kalkmış ve hizmet sağlayıcıların onay yükleme süreçleri ile entegrasyon süreçlerini eş zamanlı olarak yerine getirmesi gerektiği gibi bir sonuç çıkmıştı. İkinci kez yapılan ertelemeyle ise aşağıda da görüleceği üzere hizmet sağlayıcılar için tekrar bir geçiş süreci öngörülmüş oldu.
Bu kapsamda İYS’ye başvuru sürecine ilişkin yeni getirilen son tarihler aşağıdaki gibidir:
|
Yükümlülük |
Yükümlülüğü yerine getirmesi gerekenler |
Yükümlülüğün yerine getirilmesi için son gün* |
|
İYS’ye başvuru yapılması ve mevcut veri tabanlarının İYS’ye aktarılarak daha önce alınan onayların yüklenmesi. |
Hizmet Sağlayıcı |
30 Kasım 2020 |
|
İYS tarafından alıcılara onayların İYS’ye yüklendiği, kendileri tarafından kontrol edilmesi gerektiği ve kontrol edilmediği takdirden bu onayların geçerli sayılacağı ile reddetme imkanının İYS üzerinden kullanılabileceği bilgisini içeren iletinin gönderilmesi |
İYS |
1 Aralık 2020 – 15 Ocak 2021 |
|
Alıcılar tarafından kontrol edilmediği veya kontrol edilmekle birlikte reddedilmeyen onayların geçerli sayılması için son gün |
Alıcılar |
15 Ocak 2021 |
|
Değişiklik Yönetmeliği’nde yer alan İYS’ye ilişkin esasları belirten hükümlerin yürürlüğe girmesi |
16 Ocak 2021 |
* Yönetmelik ile “…tarihine kadar” ibaresiyle belirtilmiş olan tarihlerin son günü, bir önceki gün dikkate alınarak belirtilmiştir.
Öte yandan Bakanlık’a bu tarihleri, hizmet sağlayıcıların niteliği ile ticari elektronik ileti onay sayılarının büyüklüğünü göz önünde bulundurarak altı ay erteleme yetkisi verilmiştir. Bu ertelemenin niteliği tam olarak anlaşılmasa da bazı kriterler belirlenerek her bir kriter için farklı erteleme sürelerinin düzenleneceği gibi bir usulün öngörüldüğü söylenebilir. Bunu İYS’ye başvuru için bir kez daha erteleme kararını gelecek olması halinde net bir şekilde anlayacağız.