Türkiye’nin bazı konularda dünya çağında ilerleme ve atılım yaptığı söyleniyor ya, başka konuları bilemem ama Türkiye’nin dünya çapında ilerleme ve atılım yaptığı bir konuyu biliyorum; “Kumar.”
Şans oyunları diye kibar bir isim takılan kumar’da ve çeşitliliğinde, dünya elimize su dökemez. Bunların bir çoğunun isimlerini bilmediğinize eminim. Örneğin; “otoloto, banko piyango, para loto, süper piyango, eşya piyangosu, süper sayısal oyunlar” isimlerini hiç duydunuz mu?
Aslında ülkemizde yaşamak gerçek bir kumar.
Sabah gözünüzü açtığınız, hele evden çıktığınız zaman neler yaşayacağınızı, nelerle karşılaşacağınızı bilemiyorsunuz. Olabilecek en sıra dışı, en olağanüstü durumlar bile artık bizi şaşırtmıyor.
Öğrenim olanağı bulamayan, iş bulamayan, bulduğu işte karnını doyuracak ücret alamayan, geleceğe ilişkin hiç bir umudu ve güvencesi kalmayan insanların tek umudu "şans oyunları ve kumar.”
Doğumdan ölüme, evlilikten boşanmaya kadar tek beklenti "ya çıkarsa”. Haftanın günleri yedi ama "kumar günleri” çok daha fazla. Oynama gün, saat ve isimlerini verdiğim zaman bana hak vereceksiniz.
BİLİNENLER
Şimdiye kadar, pek oynamasak bile adını sanını duyduklarımız şunlardı:
Pazartesi "On Numara”
Çarşamba "Şans Topu” ve “Sayısal Loto”
Perşembe "Süper Loto”
Cumartesi "Sayısal Loto”
Cumartesi, Pazar "Spor Toto”
Cumartesi, Pazar "Spor Loto”
Her gün "İddaa” (ismi bile saçma)
Her gün "Kazı Kazan”, “Hemen Kazan”
Her ayın 9, 19, 29'unda "Milli Piyango”
Hemen her gün "At Yarışları”, “Ganyan”
YENİ EKLENENLER
Şimdi bunlara eklenenler, isimlerini bile bilmediğimiz yeni oyunlar çok daha fazla, her gün, her dakika internet üzerinden de oynanabiliyor. Buyrun, bir kısmına bakalım:
*-“Banko piyango”, her gün sadece tek bir çekilişle haftanın 7 günü oynanabilen yeni bir oyun türü. Her gün çekiliş. Bilet satışları internet aracılığı ile sanal bayiler tarafından yapılacaktır.
*-“Süper Piyango”; yeni uygulamaya konulan, online ortamında ve her gün Milli Piyango idaresi (MPİ) tarafından oluşturulan biletlerle oynanan bir oyun türü.
*-“Eşya Piyangosu”; ikramiye olarak araba, eşya veriyor.
*-“Süper Sayısal Oyunlar”; Süper On Numara, Süper Şans Topu, Süper Sayısal Loto, Süper Loto, Süper Toto, Süper Lig gibi oyunlar..
*-“Para Loto” para çekilişine takılan bir başka oyun türü.
*-“Oto Loto”; tanıtım sayfasında şöyle reklamı yapılıyor. “Sanal olarak internet sayfasından, 2,5 Tl.ye kazanma şansı, hayalindeki arabayı kazan, ek vergi, ödeme yok, anahtar teslimi, Mercedes, Audi, BMW, Land Rover.
Bu kadarla sınırlı kalsa gene iyi. Özel sayfalarda, “tek maç canlı çekim, oleycom, sosyoley, yerli ve yabancı futbol takımları arasındaki maç sonuçları, hatta atılan gol sayılarına göre para veren kumar sayfaları”.
OYNAYANLAR ÇOK SAYIDA
Bu oyunlara o kadar büyük ilgi var ki yani o kadar geniş bir kumar oynayan kitle oluşturulmuş ki “MPİ’nin resmi sayfasında” aynen şunlar yazılı: “Bu arada gece yarısı itibarıyla online olarak hizmet vermeye başlayan sayısal oyunlar, henüz 18 saatlik ilk çekiliş süresi dolmadan ortalama hasılat oranını ikiye katladı. Özellikle On Numara oyunu, hasılat ortalaması itibarıyla SOMOS üzerinden "Süper On Numara" adıyla ve yüzde 110 artışla faaliyete başladı. Böylece, bu oyunlar üzerinden kamu hizmetlerinde kullanılmak üzere devlete aktarılan kaynak da arttı.”
DUYULAN GÜVEN’SİZLİK
İyi ama, hani kumar, “İslam dininde de yasaklanan”, kötü ve çok zararlı bir alışkanlıktı.
Bir "sosyal hukuk devletinde” insanca yaşamanın ve umudun bu kadar yitirilmesi ve kumara bağlanması görülmemiştir. Üstelik çekilişlere duyulan güven veya güvensizlikte çeşitli kereler sorgulanmış, idarenin eski çalışanları ve milletvekilleri tarafından dahi dile getirilmişti.
2019 yılında, karşılığı nakit olmayan piyango ve çekiliş izinlerinde. (iletişim, gıda, ilaç, emlakçı, süt ürünleri, fuar, AVM, oyuncak, banka, kola dağıtım şirketleri gibi) tam 109 şirkete yetki verilmişti.
GELİN SATALIM
Şimdi ise; bu kadar emeksiz, masrafsız ve zahmetsiz bir gelir kaynağının “özelleştirilmesi” süreci başlamıştır.
Bu kumar türü oyunlarda, el kadar bir kağıt parçasını satıyorsun, aldığın paranın bir kısmını dağıtıyorsun, üstü cebinde kalıyor. Bu kadar bedava ve zahmetsiz bir gelir kapısı. Buna rağmen -işte bu yüzden- bu şans oyunlarının büyük bir kısmı “Türkiye Varlık Fonu’na” devredilmiş, bir kısmı ise yabancı ortaklı şirketlere süreli olarak ihale edilmişti.
Fabrikalar gibi şimdi de kumar satılıyor ve özelleştiriliyor
Anayasa'da yer alan "Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” tümcesindeki görev ve sorumluluk yerine getirilemeyince; öğrenim olanağı bulamayan, iş bulamayan, bulduğu iş’de karnını doyuracak ücret alamayan, geleceğe yönelik hiçbir umudu ve güvencesi kalmayan insanların tek umudu kumar olmuş, bu tek umut olan şans oyunları yani kumar dahi, “oyun içinde oyun” konumuna gelmiştir.
Tek umut: “YA ÇIKARSA”
Av. A. Erdem AKYÜZ
Hukukun Egemenliği Derneği
Kurucu Genel Başkanı