Bilindiği üzere, Covid-19’un tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artan bir hızla yayılması sonucu, sosyal ve ekonomik hayat durma noktasına gelmiştir. Bu sebeple, yargı alanında hak kayıplarının önlenmesi amacıyla hukukta sürelerin durdurulmasına ilişkin kanun çalışmalarına başlanmıştı.
Bu kapsamda 25.03.2020 tarihinde hükümet tarafından kabul edilerek kanunlaşan ve 26.03.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1 maddesi ile yargıda her türlü süre 13/03/2020 tarihinden, 30/04/2020 tarihine kadar durdurulmuştu. Geçici Madde 1 aşağıdaki gibidir;
“GEÇİCİ MADDE 1- (1) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;
a)Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden, itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır.”
Lakin salgının, durma sürelerinin bittiği tarihte halen hızla devam etmesi, bu kapsamda aralıklı olarak ilan edilen sokağa çıkma yasakları, sürelerinin uzatılmasını mecburi kılmıştır. Bu doğrultuda 30/04/2020 tarihinde sona erecek olan yukarıdaki alanlara ilişkin durma süreleri, Cumhurbaşkanı tarafından alınan ve 30/04/2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2480 sayılı “Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Getirilen Durma Süresinin Uzatılmasına Dair Karar” ile 01/05/2020 (bu tarih dahil) tarihinden 15/06/2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar uzatılmıştır. Lakin bahsi geçen 2480 sayılı kararda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda öngörülen zorunlu idari başvuru yoluna ilişkin süreler hariç tutulmuştur. Yani, zorunlu idari başvuru yoluna ilişkin süreler durma kararından etkilenmeyerek işlemeye devam edecektir.
Dolayısıyla yargı alanına ilişkin 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1 maddesi ile durdurulan her türlü hukuki süre, Cumhurbaşkanı tarafından alınan karar ile, durmaya devam etmektedir. Uzatma süresinin dolduğu tarihte, 13/03/2020 tarihinde durdurulan süreler, 16/06/2020 tarihinde kaldığı yerden işlemeye devam edecektir.