Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
HAFİF YOLCU VE TİCARİ ARAÇLARDAN ÇIKAN EMİSYONLAR (EURO 5 VE EURO 6) BAKIMINDAN VE ARAÇ TAMİR VE BAKIM BİLGİLERİNE ERİŞİM KONUSUNDA MOTORLU ARAÇLARIN TİP ONAYI İLE İLGİLİ UYGULAMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: SGM-2021/29)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: SGM-2024/1)
MADDE 1- 28/12/2021 tarihli ve 31703 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hafif Yolcu ve Ticari Araçlardan Çıkan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayı ile İlgili Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: SGM-2021/29)’in 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c), (ı), (l), (m), (t), (v), (cc), (jj) ve (nn) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (ğ) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“c) Arıza: Emisyonlarla ilgili bir aksam veya sistemin, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 6.8.2 nci maddesi Tablo 4A’daki eşik değerlerini aşan emisyonlarla sonuçlanacak arızasını veya OBD sisteminin, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun C5 ekinde belirtilen temel izleme gerekliliklerini karşılayamamasını,”
“ı) Bozulmuş değiştirilebilir kirlilik kontrol cihazı: 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun C4 ekinin İlave 1’inin 1 inci maddesinde belirtilen şartları yerine getirdiği ölçüde yaşlandırılmış veya suni olarak bozulmuş olan, (AT)715/2007 Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde tarif edilen bir kirlilik kontrol cihazını,”
“l) Emisyonlar bakımından araç tipi: Aşağıdaki esas hususlarda farklılık göstermeyen araç grubunu;
1) 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 6.3.2 nci maddesinde tanımlanan ‘enterpolasyon ailesini’ oluşturan kritere göre farklılık göstermeyen,
2) 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun B6 ekinin 2.3.2 nci maddesine veya 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun B8 ekinin 4.5.1 inci maddesine göre tek bir “CO2 enterpolasyon ailesi” içinde bulunan,
3) Aşağıdakilerle sınırlı olmamak üzere, egzoz gazı emisyonları üzerinde ihmal edilemez bir etkiye sahip hiçbir özellik bakımından farklılık göstermeyen,
i) Kirlilik kontrol cihazlarının türleri ve sırası (örneğin, üç yollu katalizör, oksidasyon katalizörü, fakir NOx tutucu, SCR (Seçici Katalist İndirgeme), fakir NOx katalizörü, partikül tutucu veya bunların tek bir ünitede kullanılan kombinasyonları),
ii) Egzoz gazı devridaimi (birlikte veya ayrı, dahili/harici, soğutmalı/soğutulmamış, düşük/yüksek/birleşik basınç).
m) Emisyonlar ve araç tamir ve bakım bilgileri bakımından bir aracın AT tip onayı: Egzoz emisyonları, karter emisyonları, buharlaşma emisyonları, yakıt tüketimi bakımından bir aracın AT tip onayını,”
“t) İki yakıtlı araç: Çoğu zaman yalnızca tek bir yakıtla çalışacak şekilde tasarlanmış, iki ayrı yakıt depolama sistemine sahip bir aracı,”
“v) Kirlilik kontrol cihazı tipi:
1) Alt tabakaların sayısı ve türü, yapısı ve malzemesi,
2) Her bir alt katmanın faaliyet tipi,
3) Hacim, ön alan ile alt katman uzunluğunun oranı,
4) Katalizör malzemesi muhtevası,
5) Katalizör malzemesi oranı,
6) Hücre yoğunluğu,
7) Boyutları ve şekli,
8) Isıl koruması,
9) Gerekli reaktif (varsa),
temel hususlarından hiçbirinde farklılık göstermeyen katalitik konvertörleri ve partikül filtrelerini,”
“cc) MARTOY: 19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’i,”
“jj) Sürüş çevrimi: Araç OBD sistemleriyle ilgili olarak, anahtarın açılması, varsa arızanın tespit edileceği sürüş modu ve anahtarın kapatılmasından oluşan çevrimi,”
“nn) Tek yakıtlı gazlı araç: Esas olarak sürekli şekilde LPG veya doğalgaz/biyometan veya hidrojen ile çalışacak şekilde tasarımlanan, ancak benzin deposunda 15 litreden fazla benzin bulunmadığı durumlarda, acil durumlarda veya yalnızca çalıştırma amaçlı bir benzin sistemine de sahip olabilen tek yakıtlı bir aracı,”
“üü) Düzgün bakım ve kullanım: Bir test aracı bakımından, ilgili aracın, Ek II’nin İlave 1'inde belirtilen seçilmiş bir aracın kabulüne ilişkin kriterleri karşıladığını,
vv) Üçüncü taraf: (EU) 2022/163 Regülasyonunun gerekliliklerine uygun üçüncü tarafı,”
MADDE 2- Aynı Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş, üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi ile yedinci, onuncu ve on birinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İmalatçı, emisyonlar ile ilgili bir AT tip onayını almak için, araçların Ek IIIA ila Ek VIII, Ek XI, Ek XVI, Ek XX, Ek XXI ve Ek XXII’de belirtilen deney işlemlerine uygun olduğunu göstermek ve Ek IX’da belirtilen referans yakıtların özelliklerine uygunluğunu sağlamak zorundadır.”
“154 sayılı BM/AEK Regülasyonuna yapılan tüm atıflarda, yalnızca seviye 1A ile tanımlanan Avrupa Birliği ile ilgili gereklilikler geçerli olur. 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunda “kriter emisyonlara” yapılan atıflar, bu Tebliğde “kirletici emisyonlara” yapılan atıflar olarak anlaşılır.”
“Bu fıkra uyarınca, emisyonlar bakımından AT tip onayı almak için; Ek IV’te belirtilen karayolu elverişliliği amacıyla yapılan emisyon deneyleri ve Ek XXI’de belirtilen yakıt tüketimi ve CO2 emisyonu deneylerinde belirtilen şartların yerine getirilmesi gereklidir.”
“(7) Tek yakıtlı gazlı araçlar, kirletici emisyonlar için 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun B6 ekinde belirtildiği şekilde, Ek XX uyarınca net gücün ölçümü için kullanılan yakıtla LPG veya doğalgaz/biyometan bileşimindeki değişiklik için Tip 1 testinde test edilir. Çift yakıtlı gazlı araçlar, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun B6 ekinde belirtildiği şekilde ve Ek XX uyarınca net gücün ölçümü için kullanılan her iki yakıt için test edilerek, LPG veya doğalgaz/biyometan üzerindeki testler LPG veya NG/biyometan bileşimindeki değişiklik için yapılır.”
“(10) Ek VIII’de belirtilen düşük sıcaklıklarda emisyonların ölçülmesinin yapıldığı Tip 6 deneyi dizel araçlara uygulanmaz. İlave olarak, imalatçı düşük sıcaklıklarda işlev yapması da dahil, egzoz gazı devridaim sisteminin (EGR) çalışma stratejisi ile ilgili bilgileri onay kuruluşuna verir. Bu bilgiler, emisyonlar üzerindeki herhangi bir etkiyle ilgili açıklamayı da içerir. Verilen bilgiler, iyileştirme cihazının verimli çalışması amacıyla işaret edilen zaman dilimi içerisinde yeterince yüksek sıcaklığa fiilen eriştiğini göstermek için yeterli değilse onay kuruluşu tip onayını vermez.
(11) İmalatçılar; (AT)715/2007 Yönetmeliği uyarınca tip onayı almış bir aracın normal ömrü boyunca, Ek IIIA'ya uygun olarak belirlenen ve söz konusu Eke uygun olarak gerçekleştirilen herhangi bir Tip 1a testinde verilen nihai RDE emisyon sonuçlarının, NOx ve PN emisyon sınırlarını aşmamasını sağlar. (AT)715/2007 Yönetmeliği kapsamında tip onayı sadece, araç Ek IIIA’nın 3.3 üncü maddesine göre geçerliliği kabul edilmiş bir PEMS deney ailesine dâhil ise verilebilir. Ek IIIA'nın gereklilikleri (AT)715/2007 Yönetmeliğine göre ultra küçük hacimli imalatçılara verilen emisyon tip onayları için uygulanmaz.”
MADDE 3- Aynı Tebliğin 4 üncü maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Kusurlu bir aksam, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun C5 Eki İlave 1’ine uygun olarak deneye tabi tutulduğunda, OBD sistemi arıza göstergesi devreye girmelidir. OBD sistemi arıza göstergesi, bu deney sırasında 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 6.8.2 nci maddesinin 4A Tablosunda belirtilen OBD eşik sınırlarının altındaki emisyon seviyelerinde de devreye girebilir.
(5) İmalatçı, OBD sisteminin makul olarak öngörülebilir sürüş koşullarında, Ek XI’in İlave 1’inin Bölüm 1’inde belirtilen kullanımdaki performans şartlarına uymasını sağlar.
(6) Ek XI’in İlave 1’inin Bölüm 1 hükümlerine göre bir aracın OBD sistemi tarafından saklanacak ve raporlanacak kullanım performansına ilişkin veriler, imalatçı tarafından herhangi bir şifreleme olmaksızın ulusal makamların ve bağımsız operatörlerin kullanımına hazır hale getirilir.”
MADDE 4- Aynı Tebliğin 4/A maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 4/A- (1) İmalatçı, aşağıdaki M1, N1 ve N2 kategorisi araçların, aracın çalıştırılması için kullanılan yakıt ve/veya elektrik enerjisi miktarına ilişkin verileri belirleyen, saklayan ve kullanılabilir hale getiren bir cihazla donatılmasını sağlar, ayrıca yakıt ve/veya elektrik enerjisi tüketimini izleyen cihaz, Ek XXII'de belirtilen şartlara uygun olmalıdır:
a) Yalnızca mineral motorin, biyodizel, benzin, etanol veya bu yakıtların herhangi bir kombinasyonu ile çalışan sade içten yanmalı motorlu ve araç içi şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar (NOVC‐HEV'ler).
b) Elektrik ve (a) bendinde belirtilen yakıtların herhangi biri tarafından çalıştırılan araç dışı şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar (OVC‐HEV'ler).”
MADDE 5- Aynı Tebliğin 5 inci maddesinin başlığı “Emisyonlar konusunda bir aracın AT tip onayı için başvurusu” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin birinci fıkrası, üçüncü fıkrasının (a) bendi ile (ç), (d), (e) ve (f) bentleri, altıncı, on birinci ve on ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İmalatçı, emisyonlar konusunda bir aracın AT tip onayı başvurusunu onay kuruluşuna yapar.”
“a) Pozitif ateşlemeli motorlarla donatılan araçlarda hatalı yanma yüzdesi, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun C5 ekinde açıklanan Tip 1 deneyinin başlamasından itibaren mevcut olmuş ise 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 6.8.2 nci maddesinin 4A Tablosunda verilen sınırları aşan emisyonlardan kaynaklanan veya kalıcı hasara sebep olmadan önce egzoz katalizöründe veya katalizörlerde aşırı ısınmaya yol açabilen, yanma olaylarının toplam sayısının dışında kalan asgari hatalı yanma yüzdesinin imalatçı tarafından beyanı.”
“ç) İmalatçının, OBD sisteminin makul olarak öngörülebilir bütün sürüş koşullarında kullanımdaki performansla ilgili Ek XI’in İlave 1’inin Bölüm 1’inde belirtilen hükümlere uygun olduğuna dair beyanı.
d) İmalatçının, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonun C5 ekinin İlave 1’inin 7.7 nci maddesinde belirtilen şartları karşılaması gereken her bir monitörün pay ve paydayı devre dışı bırakılmasında olduğu gibi, pay ve paydanın ve 154 sayılı BM/AEK Regülasyonun C5 ekinin İlave 1’inin 7.2 nci ve 7.3 üncü maddelerinde açıklanan şartlar dahilinde genel paydanın arttırılması ile ilgili teknik kriterleri ve gerekçeyi açıklayan planı.
e) Ek XI ve XVI'nın gereklilikleri doğrultusunda kilometre değerlerinin kaydedilmesi de dahil olmak üzere emisyon kontrol bilgisayarı ve kilometre sayacı da dahil olmak üzere emisyon kontrol sistemlerine müdahale edilmesini ve değiştirilmesini önlemek için alınan tedbirlerin açıklaması.
f) Uygulanabilirse 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 6.8.1 inci maddesinde belirtilen araç grubunun özellikleri.”
“(6) Üçüncü fıkranın (ç) ve (d) bentlerinin amaçları bakımından imalatçı tarafından sunulan bilgiler Ek XI’in İlave 1’inin Bölüm 1’inin şartlarını yerine getirmek için uygun değilse onay kuruluşu aracı onaylamaz. 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun C5 ekinin İlave 1’inin 7.2 nci, 7.3 üncü ve 7.7 nci maddeleri makul olarak öngörülebilir bütün sürüş şartlarında uygulanır. İlk ve ikinci cümlelerde belirtilen şartların uygulanmasıyla ilgili değerlendirmede, onay kuruluşu teknolojinin durumunu göz önünde bulundurur.”
“(11) Onay kuruluşunun AES'in doğru kullanımını değerlendirebilmesi için, (AT)715/2007 Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan iptal tertibatının yasaklanması göz önüne alındığında, imalatçı ayrıca Ek I’in İlave 3a’sında açıklandığı şekilde genişletilmiş dokümantasyon paketini sunar. Ek I’in İlave 6’sının Tablo 1'inde tanımlandığı gibi EB ve EC karakteri altında onaylanan araçlar için imalatçı, bir aracın BES modu yerine AES modunda çalıştığını belirtmek için bir gösterge (AES Bayrağı veya Zamanlayıcı) sunar. Gösterge, genel bir tarama aletinin talebi üzerine standart bir teşhis konnektörünün seri portu aracılığıyla temin edilir. Çalışan AES, resmi dokümantasyon paketi aracılığıyla tanımlanır. Genişletilmiş dokümantasyon paketi onay kuruluşu tarafından belirlenip tarihlendirilir ve onaylandıktan sonra en az 10 yıl o kuruluş tarafından saklanır. İmalatçının talebi üzerine, onay kuruluşu yeni araç tipleri için AES'in ön değerlendirmesini yapar. Bu durumda, imalatçı, tip onay sürecine başlamadan 2 ila 12 ay önce tip onay kuruluşuna ilgili belgeler sunar. Onay kuruluşu, Ek I’in İlave 3a’sının (b) bendinde açıklandığı üzere imalatçı tarafından sağlanan genişletilmiş dokümantasyon paketi temelinde bir ön değerlendirme yapar. Onay kuruluşu, Ek I’in İlave 3b’sinde açıklanan metodolojiye uygun olarak değerlendirme yapar. Onay kuruluşu, istisnai ve usulüne göre gerekçelendirilmiş durumlarda bu metodolojinin dışında uygulamalarda bulunabilir. AES'in yeni araç tipleri için ön değerlendirmesi, 18 aylık bir süre için tip onayının amaçları doğrultusunda geçerli olur. İmalatçının, piyasada AES'in ön değerlendirmesini değiştirecek yeni teknolojilerin kullanılabilir olmadığına dair onay kuruluşuna kanıt sunması durumunda bu süre 12 ay daha uzatılabilir. Onay kuruluşu AES'in işleyişini test edebilir. Tip onayı otoriteleri tarafından kabul edilemez olarak değerlendirilen AES'lerin bir listesi, AB’nin Uygulamaya İlişkin Bilgi Alışverişi Forumu tarafından yıllık olarak derlenebilir ve kabul edilemez görülen AES'lerin bulunması halinde Komisyon tarafından kamuoyunun bilgisine sunulabilir. İmalatçı ayrıca onay kuruluşlarına, Ek I’in İlave 3a'sında olduğu gibi, bağımsız bir test uzmanının, ölçülen emisyonların bir AES veya BES stratejisine veya potansiyel olarak bir yenilgi cihazından kaynaklanmasına atfedilip atfedilemeyeceğini belirlemesine imkan verecek AES/BES hakkında bilgiler içeren resmi bir dokümantasyon paketi sağlar. Resmi dokümantasyon paketi, talep edilmesi halinde tüm tip onay otoritelerinin, teknik servislerin, piyasa gözetim otoritelerinin, üçüncü tarafların ve Bakanlığın kullanımına sunulur. M1 veya N1 kategorisi araçlar, Ek XXI’in 3.2 nci maddesinin Tablo A8.App5/1'de belirtilen değerlere uygun olarak belirlenen fayda faktörleri dikkate alınarak, Ek I, İlave 6, Tablo 1'de belirtildiği gibi EA, EB veya EC emisyon karakterleriyle onaylanır.
(12) İmalatçı, bu Tebliğ kapsamında emisyon tip onayını veren tip onay kuruluşuna, testin Ek II’nin 5.9 uncu maddesine göre yapılmasını sağlamak üzere gerekli bilgileri içeren test şeffaflığına dair paketi sunar. ISC için elektronik platform hazır olduğunda, imalatçı ayrıca tüm araçları için gerekli tüm verileri platforma yükler. Şeffaflık listelerindeki bilgiler, Ek II’nin İlave 5'inin gerektirdiği öngörülen bilgilerle sınırlı olur.”
MADDE 6- Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin başlığı “Emisyonlar konusunda bir aracın AT tip onayı için idari hükümler” şeklinde değiştirilmiş, birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İlgili tüm şartların yerine getirilmesi durumunda, onay kuruluşu bir AT tip onayı ve 26/10/2022 tarihli ve 31995 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin İdari Şartlar Hakkında Yönetmelik (AB/2020/683)’in Ek IV’ünde belirtilen numaralandırma sistemine uygun bir tip onayı numarası verir. Mezkur Yönetmeliğin Ek IV’ünün hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının Bölüm 3’ü bu Tebliğin Ek I’inin İlave 6’sına uygun olarak düzenlenir. Onay kuruluşu aynı numarayı başka bir araç tipine veremez.
(2) Birinci fıkradan farklı olarak, imalatçının talebi halinde, Ek XI’de belirtilen özel idari hükümlere uygun olması kaydıyla, OBD sistemi söz konusu ekin özel şartlarını tam olarak sağlamayacak şekilde bir veya daha fazla eksiklikler içerse bile, OBD sistemli bir araç emisyonlar konusunda tip onayı için kabul edilebilir. Onay kuruluşu, bu şekildeki bir tip onayını verme kararını MARTOY’un 27 nci maddesinde belirtilen şartlara uygun olarak Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına bildirebilir.”
MADDE 7- Aynı Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Tip onaylarının her türlü değişikliklerinde MARTOY’un 27 nci, 33 üncü ve 34 üncü maddeleri ile (AT)715/2007 Yönetmeliği uygulanır.”
MADDE 8- Aynı Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İmalatın uygunluğunu sağlamak için MARTOY’un 31 inci maddesinin hükümlerine uygun olarak tedbirler alınır. Bu Tebliğin Ek I'inin Bölüm 4’ünde belirtilen hükümler ve 154 sayılı BM/AEK Regülasyonunun Ek 2'sindeki ilgili istatistiksel yöntem uygulanır.”
MADDE 9- Aynı Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrası, dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi, beşinci, yedinci ve sekizinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bu Tebliğ uyarınca onaylanan araçların dolaşımdaki uygunluğunun sağlanması için alınacak önlemler MARTOY’un 31 inci maddesine, Ek IV’üne ve bu Tebliğin Ek II'sine uygun olarak alınır.”
“Bu tür aileler için imalatçı, Ek II'nin 4 üncü maddesinde belirtilen emisyonlarla ilgili garanti ve ilgili onarımlara ilişkin bir raporu onay kuruluşuna sunar.”
“(5) İmalatçı ve tip onayını düzenleyen onay kuruluşu, Ek II'ye uygun olarak dolaşımdaki uygunluk kontrollerini gerçekleştirir. Diğer tip onayı kuruluşları, teknik servisler, Bakanlık ve üçüncü taraflar dolaşımdaki uygunluk kontrollerinin bir kısmını Ek II'ye uygun olarak gerçekleştirebilir. Bu tür kontrollerin gerçekleştirilmesi için gereken veriler, (EU) 2022/163 Sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünde ve bu Tebliğin Ek II'sinde düzenlenmiştir.”
“(7) Tip onay kuruluşu, teknik servis, Bakanlık veya üçüncü bir taraf, dolaşımdaki uygunluk ailesinin dolaşımdaki uygunluk kontrolünde başarısız olduğunu tespit ederse, bu durumu, MARTOY’un 54 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, onayı veren tip onayı kuruluşuna gecikmeksizin bildirimde bulunur. Bu bildirimin ardından ve MARTOY’un 54 üncü maddesinin beşinci fıkrası hükümlerine tabi olarak, onayı veren onay kuruluşu, imalatçıya, dolaşımdaki uygunluk ailesinin dolaşımdaki uygunluk kontrollerini geçemediğini ve belirlenen Ek II'nin 6 ve 7'nci maddelerinde belirtilen prosedürlerin yerine getirildiğini bildirir. Onayı düzenleyen onay kuruluşunun, dolaşımdaki uygunluk ailesinin dolaşımdaki uygunluk kontrolünde başarısız olduğunu tespit eden tip onay kuruluşu ile herhangi bir anlaşmaya varılamayacağını tespit etmesi durumunda, MARTOY’un 54 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca prosedür uygulanır.
(8) Bir ila yedinci fıkralara ek olarak, aşağıdakiler Ek II'ye göre onaylanmış araçlar için geçerli olur:
a) MARTOY’un 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde tanımlandığı üzere, çok aşamalı tip onayına tabi araçlar, Ek II’nin Bölüm B’sinin 5.10.6 ncı maddesinde belirtilen çok aşamalı onay kurallarına uygun olarak dolaşımdaki uygunluk açısından kontrol edilir.
b) Sırasıyla MARTOY’un Ek II’sinin Bölüm 3’ünün İlave 1’inde tanımlandığı şekilde cenaze araçları, MARTOY’un Ek II’sinin Bölüm 3’ünün İlave 2’sinde tanımlandığı şekilde zırhlı araçlar ve MARTOY’un Ek II’sinin Bölüm 3’ünün İlave 3’ünde tanımlandığı şekilde tekerlekli sandalye ile erişilebilir araçlar bu madde hükümlerine tabi değildir. MARTOY’un Ek II’sinin Bölüm 3’ünün İlave 4’ünde belirtilen diğer tüm özel amaçlı araçlar, Ek II’de belirtilen çok aşamalı tip onayı kurallarına uygun olarak dolaşımdaki uygunluk açısından kontrol edilir.”
MADDE 10- Aynı Tebliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İmalatçı, (AT)715/2007 Yönetmeliğinin kapsamında yer alan AT tip onaylı araçlara takılmak üzere tasarlanan değiştirilebilir kirlilik kontrol cihazlarının 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT)’nin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının anlamı dahilinde ayrı teknik ünite olarak, bu Tebliğin 12 nci ve 13 üncü maddeleri ile Ek XIII’ne uygun şekilde AT tip onaylı olmasını sağlamak zorundadır. Katalitik konvertörlerin ve parçacık filtrelerinin bu Tebliğin amaçları bakımından kirlilik kontrol cihazları olduğu kabul edilir. Değiştirilebilir kirlilik kontrol cihazlarının 103 sayılı BM/AEK Regülasyonuna göre onaylanması durumunda ilgili gerekliliklerin karşılandığı kabul edilir.”
MADDE 11- Aynı Tebliğin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Deney araçları, 154 sayılı BM/AEK Regülasyonu B6 eki, Bölüm 2.3'te belirtilen gerekliliklere uygun olur.”
MADDE 12- Aynı Tebliğin geçici 1 inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(5) Mevcut geçerli tip onayı 1/9/2024 tarihinden önce verilmiş araç tipleri için, imalatçının bu Tebliğ şartlarına uygunluğun sağlandığını tip onay kuruluşuna beyan etmesi durumunda yeni tip onay deneyine gerek duyulmaz. Gerekli beyanlar ve veri gereklilikleri dahil, aracın test edilmesiyle ilgili olmayan gereklilikler geçerlidir.
(6) İmalatçının Euro 6e-bis emisyon standardına göre onay talep ettiği, Euro 6e emisyon standardına göre verilmiş mevcut geçerli tip onayına sahip araç tipleri için, imalatçının tip onay kuruluşuna Euro 6e-bis emisyon standardı gereklerine uygunluğun sağlandığını beyan etmesi halinde yeni tip onay deneyine gerek kalmaz. Gerekli beyanlar ve veri gereklilikleri dahil, aracın test edilmesiyle ilgili olmayan gereklilikler geçerlidir.
(7) İmalatçının Euro 6e-bis-FCM emisyon standardına göre onay talep ettiği, Euro 6e-bis emisyon standardına göre verilmiş mevcut geçerli tip onayına sahip araç tipleri için, imalatçının tip onay kuruluşuna Euro 6e-bis-FCM emisyon standardı gereklerine uygunluğun sağlandığını beyan etmesi durumunda yeni tip onay deneyine gerek kalmaz. Gerekli beyanlar ve veri gereklilikleri dahil, aracın test edilmesiyle ilgili olmayan gereklilikler geçerlidir.”
MADDE 13- Aynı Tebliğin Ek I ila Ek XIII’ü ile Ek XV ila Ek XXII’si ekteki şekilde değiştirilmiş ve Ek XIV’ü yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 14- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 15- Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.