1. Flört uygulaması ne demek?
2021’de Dünya çapında toplam 320 milyondan fazla[1] kişinin kullandığı tespit edilen flört uygulamaları, bireylerin üyelik temelinde belli kişisel özelliklerini paylaşarak yine kişisel tercihlerine uygun kişilerle eşleştiği, dilerlerse gerçek hayatta tanıştıkları platformlara verilen genel ad.
2. Flört uygulamaları nasıl çalışır?
Flört uygulamalarının tümünün ortak özelliği, üye olmak için bir e-posta hesabına bağlı üye adı almanın zorunlu olması. Sonrasında, tercih edilen uygulamaya göre değişmekle birlikte genel olarak fiziki görünüşünüz, eğitiminiz, mesleğiniz, uygulamayı ne amaçla kullandığınız, yaşadığınız yer ve günlük hayatınıza dair çeşitli bilgileri, fotoğraflarınızı ve eşleşmek istediğiniz kişilerin özelliklerini üyelik profilinize ekleyerek uygulama yazılımının karşınıza çıkaracağı aday profillerini değerlendiriyorsunuz: Profili beğenirseniz sağa; size göre biri değilse sola kaydırıyorsunuz. Sağa kaydırdıklarınız arasından sizin profilinizi beğenerek sağa kaydıran olursa, yani beğeni karşılıklıysa bu kişi ile eşleşmiş oluyorsunuz. Gerisi ilgili flört uygulamasının olanakları ile mesajlaşma, isterseniz telefon numarası, sosyal medya hesabı alışverişi, buluşma şeklinde devam ediyor.
3. Flört uygulamalarında paralı üyelik nedir?
Flört uygulamalarında eşleşme olasılığınızı artırmak üzere, ücretsiz olan yukarıda anlattığımız özelliklerden daha fazlasını içeren paralı üyelik seçenekleriniz de var ve bu seçenek genellikle erkekler tarafından kullanılıyor. 2021 rakamlarıyla, toplam paralı üyelik kullanıcısı sayısı 20 milyon ve flört uygulamalarının paralı üyeliklerden elde ettiği kar 5,61 milyar ABD Doları.[2]
4. Sosyal medya uygulamaları flört uygulaması sayılır mı?
Teknik olarak hayır.
Flört uygulamalarında üye olma amacı olarak “yeni arkadaşlar edinme” seçeneği de bulunuyor. Benzer şekilde, çevremizde sosyal medya platformlarında tanışan çiftlere denk geldiğimiz de doğru. Ancak bu durum her iki uygulama türünde de azınlık, çünkü flört uygulamaları ile sosyal medya uygulamalarının temel kuruluş ve kullanım amaçları farklı.
Sosyal medya uygulamaları, internet kullanan hemen her yetişkinin faydalandığı ve temel amaçları ve fiili kullanımları haber/bilgi alışverişi, düşünce yayma, hatıra paylaşma, tanışlarla bağlantı kurma, spor, yemek, iş hayatı, hobi tavsiyeleri alma olan uygulamalar iken flört uygulamaları adı üstünde, romantik ilişki kuracak adayları aramaya yarıyor.
5. Türkiye’de kaç kişi flört uygulamalarını kullanıyor?
Bu konuda yapılmış kapsamlı bir araştırma henüz bulunmuyor. Sayının 2020’de 2,7 milyon olduğu tahmin ediliyor.[3] Covid-19 dönemi ve sonrasında bu sayının oldukça arttığını öngörüyoruz.
6. Flört uygulamaları hukuken güvenilir mi?
İnsanı insan yapan, sosyal bir varlık olmasıdır ve hayatımızı sağlıklı sürdürmek için duygu ve düşüncelerimizi, başımıza gelen çeşitli olayları diğer insanlarla paylaşmaya ihtiyaç duyarız.
Ancak bireyin iç dünyasını ve yaşadıklarını dışarı açmasına, yani diğer bireylerle paylaşmasına yönelik hiçbir eylem yüzde yüz güvenilir değildir, risk içerir. Örneğin duygusal bir sorununuzun duyulma olasılığı, sorunu kimseyle paylaşmadığınızda neredeyse sıfırken, bir arkadaşınıza anlattığınızda artar. Bu riski azaltmak için de, iç dünyamızı dışarı açmadan önce karşımızdakine güvenme ihtiyacı hissederiz.
Güvenlik riski, internet ortamında yukarıda verilen gerçek hayat örneğine oranla daha fazladır.
Flört uygulamalarının kurulma amaçları ve etkili çalışmalarının bir gerekliliği olarak bireylerin özel hayatlarına, kişisel verilerine dair bilgiler içermesi, internet ortamından kaynaklanan riski daha da artırır.
7. Flört uygulamalarının kullanıcı için taşıyabileceği hukuki riskler neler?
Bir flört uygulaması kullanıcısının karşılaşabileceği riskleri çevrimiçi riskler, gerçek hayat riskleri ve veri güvenliği riskleri başlıkları altında toplayabiliriz.
Maruz kalınabilecek çevrimiçi risklerin başlıcaları sahte flört uygulamaları, sahte kullanıcı profilleri, tehdit, şantaj, dolandırıcılık, çıplak fotoğraf ve video kayıtlarının, yazışmaların özellikle öç amaçlı olarak uygunsuz sitelerde paylaşımıdır.
Gerçek hayat risklerini yukarıda saydığımız çevrimiçi risklere ek olarak cinsel saldırı, cinsel taciz ve çokeşlilik, aldatma gibi yollarla verilen manevi zararlar olarak özetleyebiliriz.
Veri güvenliği riskleri ise flört uygulamasının algoritmasından, verilerin işlenmesinde oluşabilecek ihmallerden ve güvenlik açıklarından kaynaklanabilecek riskler ve bilgisayar korsanlığıdır.
Flört uygulamalarında kullanıcının karşılaşabileceği yukarıda sıraladığımız tüm riskler aslında içiçe geçmiş veya biri diğerine zemin hazırlayan riskler olarak karşımıza çıkar.
8. Kullanıcının maruz kalabileceği suçlar neler?
Flört uygulamalarında mevcut yukarıda sayılan risklerin gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkması en muhtemel suçlar vücut dokunulmazlığına karşı suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, hürriyete karşı suçlar, malvarlığına karşı suçlar ve özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar gruplarıdır.
Bu suçlarla karşı karşıya kalındığında vakit kaybetmeksizin yetkili kolluğa (polis veya jandarma) veya Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı bir dilekçe veya bu makamlarca tutanağa aktarılacak şekilde sözlü olarak ihbar/şikayet başvurusunda bulunmak gerekir.
9. Hukuki riskleri minimuma indirmek için alınabilecek önlemler var mı?
Evet.
Flört uygulaması kullanmaya karar veren bireyin özel hayatını, veri güvenliğini, maddi ve manevi varlığını, vücut bütünlüğünü korumak için alabileceği temel önlemler:
Sadece bilinen, yaygın, uzun süredir mevcut uygulamaları kullanmak,
Üyeliği ödeme önşartına bağlayan flört uygulamalarından uzak durmak,
Uygulamanın gizlilik politikasını detaylı okumak, haklarını öğrenmek, uygulamayı kullandığı takdirde kişisel verilerinin nasıl kullanılacağına izin vermiş sayılacağını önceden bilmek,
Profil ve konuşmalarda kişisel veri (bir bireyi diğerlerinden ayırt etmeye yarayan her veri kişisel veridir; isim, adres, yaş vb.) paylaşmamak,
Uygulama hesabına giriş için güçlü şifreler belirlemek, bunun için güvenilir şifre uygulamalarından yardım almak,
Flört uygulamalarındaki profilini sosyal medya hesapları ile eşleştirmemek,
Flört uygulamalarında, iş ve sosyal hayatta kullanılandan farklı ve tercihen sadece ilgili flört uygulaması için oluşturulacak bir e-posta hesabı kullanmak,
Sosyal medya hesaplarını herkese açık kullanmamak,
Giyinik olmayan fotoğraflar paylaşmamak, paylaşılacaksa bu görüntüleri otomatik silecek uygulamalardan faydalanmak,
Buluşmadan önce ilgili kişi hakkında araştırma yapmak (arama motorları, sosyal medya hesapları vb. Bireylerin sosyal medyada gerçekte olduğundan farklı bir karakter, hayat tarzı, maddi durum tablosu çizmiş olmasının mümkün olduğu unutulmamalı),
Eşleşilen bireyle buluşma öncesi güvenilen bir arkadaşa, akrabaya vb. buluşulacak yerin konumunu, buluşma zamanını bildirmek,
Flört uygulamalarından tanışılan kişilere borç vermemek, kefil olmamak.
10. Flört uygulamalarının, kullanıcının işverenine zararı var mı?
Bazı uzmanlar, şayet çalıştığı işyerinin verilerini uygulamayı kullandığı cihazda bulunduruyorsa (örneğin kullanıcının flört uygulamasını kullandığı cep telefonunda ofis e-postası yüklü), bilgisayar korsanlarının güvenlik açığı bulunan bir flört uygulamasını ele geçirmesi sonucu ticari sırlar başta olmak üzere, flört uygulaması kullanıcısının çalışmakta olduğu şirketin/kurumun verilerinin de ele geçebileceğini savunuyorlar.[4] Bu, kamu kurumları ve savunma sanayii başta olmak üzere Devletleri zor durumda bırakabilecek sonuçlara sebep olabilecek bir sav.
11. Flört uygulamalarının taşıdığı tek potansiyel riski hukuki riskler mi?
Hayır.
Bu uygulamaları kullanmaya başlamadan önce aşağıdakileri de bilmelisiniz:
Buluştuğunuz kişi, flört uygulamasına yüklediği fotoğraflarından bambaşka biri çıkabilir. Tanışma kararınızda fiziksel özellikler rol oynadı ise zamanınıza yazık olmuş olur,
Flört uygulamalarının yarattığı mahremiyet ortamında kimin kiminle görüştüğünü, kimin tekeşli olup olmadığına emin olmak mümkün değil, ne kadar hayat deneyiminiz olursa olsun yanılabilirsiniz. Dolayısıyla Human Papilloma Virus (HPV) başta olmak üzere cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili bilinçli olmak gerekiyor. Cinsel yolla bulaşan hastalık kapma riski hem kadınlar hem de erkeler için söz konusu olsa da, bu hastalıklar genellikle taşıyıcı bir erkek aracılığıyla kadından kadına bulaştığından, yani erkeğe geçme oranı kadına oranla daha az olabildiğinden bulaş riski kadınlar için daha fazla,
Sağa ve sola kaydırmalarla sonsuz seçeneğe sahip olunduğu, daha “iyisinin” denk gelebileceği sanrısı özellikle duygusal olgunluğa erişmemiş bireyleri uygulamaya tatminsiz, maymun iştahlı davranmaya ve çokeşliliğe itebilir; siz aradığınızı buldunuz sanırken bu kişi başka ihtimalleri de değerlendiriyor olabilir,
Bekar zannettiğiniz ve görüşme kararınızda bunu belirleyici etken aldığınız bir kullanıcı gerçekte evli olabilir,
Bitmiş ancak unutulamamış bir ilişkinin ardından yarabandı ilişki arayan bir kullanıcıya denk gelebilirsiniz.
12. Son söz
Flört uygulamaları zamandan çok çalmaması, eş seçiminde ilk aşamada fiziksel efor gerektirmemesi, gerçek hayattaki eş seçme denemelerine oranla ilişki öncesi daha az maliyet gerektirmesi, benzer özelliklere sahip bireylerle karşılaşma imkanı sunması gibi nedenlerle tüm Dünyada ve ülkemizde giderek daha çok tercih edilen bir tanışma ve flört yöntemi.
Bireyin diğer bireylerle kurduğu her ilişki kişinin hukuki haklarına, fiziksel ve psikolojik sağlığına yönelik riskler içerir. Ancak tanışılan ortamın gerçek hayat değil internet ortamı olması, bu sanal ortamın kötüniyetli bireylerin kendilerini farklı tanıtmalarına gerçek hayata oranla daha çok imkan tanıması, sanal ortamın özel hayata ilişkin verilerin korunmasını gerçek hayata göre zorlaştırması nedeniyle flört uygulamalarının kullanıcıda neden olabileceği zarar, gerçek hayat tanışmalarına göre daha fazla.
Bu nedenle flört uygulamalarına, gerçek hayat tanışmalarına oranla daha temkinli yaklaşılması gerekiyor. Bana kalsa hiç kullanmayın derim çünkü özellikle tekeşli gerçek bir ilişki arayanlar için zararlarının yararlarından fazla olduğuna, kullanıcıların kısa vadede yalnızlıktan kurtuldukları duygusu ile mutlu olduklarına, bu mutluluk dönemini orta vadede bağımlılığın; uzun vadede ilişkilere inanç duygusunun yitmesinin ve tamamen içine kapanıp yalnızlığa dönmenin izlediğine tanık oldum. Hiçbirimiz 7/24 evde veya işyerinde dört duvar arasında yaşamıyoruz. Gittiğiniz bir markette, kafede, restoranda, seyahatte, çıktığınız bir yürüyüşte veya arkadaş/aile tanıştırmasıyla, sanal ortama oranla çok daha düşük riskle romantik karşılaşmalar yaşayacağınıza emin olabilirsiniz.
Diğer yandan özsaygı ve diğer bireylere duyulan saygı, kadın-erkek eşitliği inancı, sadakat ve duygusal olgunluk her bireyin çocukluktan itibaren ailesinden, çevresinden örneklemeyle edindiği özellikler. Bu özellikler sağlıklı bir ilişki yaşamak isteyen tüm bireylerin öncelikle kendilerinde sahip olmaları, daha sonra ilişkilerinde uygulamaları gereken en tabii, en insani, en alt normlar. Bu normların her iki tarafta da bulunduğu ve eşleşme sonrası flört uygulamasından gerçek hayata sağlıklı ve zamanında kesin bir geçiş yapılabildiği durumlarda, tanışılan ortamın gerçek hayat yerine flört uygulaması olması çok fark etmeyecektir.
----------------
[1] https://www.businessofapps.com/data/dating-app-market/
[2] https://www.businessofapps.com/data/dating-app-market/
[3] https://www.duvarenglish.com/columns/2020/05/29/digital-dating-in-turkey
[4] https://www.techtarget.com/searchsecurity/news/252455094/Why-dating-app-security-flaws-should-concern-enterprises