FAZIL SAY CEZASI: ’HAGB’

Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu yürürlüğe girdiğinden bu yana değişikliğe uğrayan ve çok tartışılan kurumlardan biridir ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması’ kurumu. Hatta çoğu zaman kürsüden hakkında ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını’ istiyor musun diye soran hakimlerin de sanığa gerçekten çok büyük uğraşlarla anlattığı bir kurum. Yargıtay’ın da uygulanmasında oldukça sıkıntı olarak gördüğü bir kurum. Yargıtay’ın dosya yükünü azaltmış mıdır? Tartışılabilir.

Bugünlerde de Fazıl Say ile birlikte tekrar gündeme geldi ve aslında hatalı olarak uygulandığı birçok nokta olduğu da tespit edildi.

Öncelikle hüküm fıkrası açıklanır, sonra sanığa ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ‘ Uygulansın mı uygulanmasın mı sorulur diyor kanun.

Mahkemelerin uygulaması ise farklı yönde. Sanığa daha ilk celse de ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması’ uygulansın mı uygulanmasın mı diye soruluyor ve bir nevi hakim kanaatini dile getirmiş oluyor.

Hakim hakkında ceza vereceği sanığa ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını’ sorabilir aksi halde beraat de sanık beraat eder zaten, bu kurumun uygulanıp uygulanmayacağının sorulmasına gerek yoktur.

Hatta çoğu zaman ilk celsede sanığa hakkında CMK 231 uygulansın mı diye sorulur, bu soru Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını istiyor musun demektir.

Bizim ülkemizde Almanya gibi dava ya da ceza pazarlığı, cezada uzlaşma gibi kurumlar düzenlenmediğinden ‘Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması’ alternatif bir kurumdur gibi görünse de hatalı uygulandığında HÜKMÜ TEMYİZ HAKKINIZI elinizden alır.

Fazıl Say da gündeme bu kurumun uygulamasının hatalı olduğunu taşımıştır.

CMK mad. 231’de ‘hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması’ başlığı ile düzenlenen kurum, duruşma sonunda diye düzenlemenin altını çizmekte ve hüküm fıkrasının gerekçesinin okunmasını ve ana hatları ile sanığa anlatılmasını düzenlemiştir. Fazıl Say’a davanın ilk celsesinde Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesinin uygulamasının istenilip istenilmediği sorulmuş ve kanunun uygulamasına aykırı bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Fazıl Say Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi Kararına itiraz etmiş ve karar bozulmuş ve Fazıl Say’a hükmün açıklanmasının geri bırakılması sorulmadan önce hükmün açıklanmasına karar verilmiştir.

Ceza Muhakemesi Kanununda neden bazı hükümlerin amir hüküm ve çok açıklıkla düzenlenmiş olmasına rağmen uygulanmaması ya da uygulamada hatalarla karşılaşılması anlaşılamamakla birlikte, ceza sisteminin yeni dönemde daha opportunist bir bakış açısı belirlediğini ve kişisel faydadan daha da çok toplumsal faydayı ve onarıcı adaleti esas aldığı gözlemlenmektedir.



Bu köşe yazısı, sayın Av. Sabire Sanem YILMAZ tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için gönderilmiştir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.