Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan:
ESNAF VE SANATKÂRLAR ODALARI BİRLİĞİ DİSİPLİN KURULU YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, birliğe bağlı oda üyelerinin mesleki faaliyetleri sırasında meslek ahlakı ile bağdaşmayan hareket ve işlemleri ile müşterisine karşı mesleki görevlerini yapmayan veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında verilecek disiplin cezalarının, disiplin soruşturmalarının yürütülmesinin, disiplin kurulunun kuruluş ve işleyişinin usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, birliğe bağlı oda üyelerine verilecek disiplin cezalarına, disiplin soruşturmasının yürütülmesine, birlik bünyesinde kurulacak disiplin kurulunun çalışma usul ve esaslarına yönelik hükümleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 24 üncü maddesi, 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi ile 75 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Konfederasyon: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunu,
c) Birlik: Esnaf ve sanatkârlar odaları birliklerini,
ç) Oda: Esnaf ve sanatkârlar odalarını,
d) Kanun: 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Cezalar
Disiplin kurulunca verilecek cezalar
MADDE 5- (1) Disiplin Kurulunca, birliğe bağlı odaların üyeleri hakkında, Kanunun 24 üncü maddesi uyarınca verilecek disiplin cezaları ile bu cezaları gerektiren fiil ve davranışlar şunlardır:
a) Uyarma cezası.
b) Kınama cezası.
c) Para cezası.
ç) Geçici veya uzun süreli oda üyeliğinden çıkarma cezası.
Uyarma cezası
MADDE 6- (1) Meslek şeref ve haysiyetine uygun düşmeyen hareketleri olan, odaya ilişkin üyelik görev ve yükümlülüklerini yerine getirmeyen, üyesi olduğu oda ve diğer esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşlarının itibarını zedeleyici fiilde bulunan ve sözler sarf eden, müşteri veya diğer kişilerle olan ilişkilerinde terbiye ve nezakete aykırı davranışlarda bulunan üyenin, meslekî faaliyetinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
(2) Ancak fiillerin bir yıl içinde tekrarlanması halinde kınama cezası verilir.
Kınama cezası
MADDE 7- (1) Müşterilerine ve diğer kişilere olan taahhütlerini yerine getirmeyen veya bunlara karşı haksız ithamda bulunan, müşterilerini ve diğer kişileri kandıran, nizami ölçü ve tartı aletlerini bilerek kullanmayan üyeye meslekî faaliyetinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. Üye, bir yıl içinde kınama cezasını gerektiren fiili tekrarlaması halinde para cezası ile tecziye edilir.
Para cezası
MADDE 8- (1) Üyenin, Bakanlık, o yer idare amiri, esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları tarafından mevzuata uygun olarak alınmış kararlara aykırı hareket etmesi ve mükerrer kınama cezası almasından dolayı, para cezası ile cezalandırılmasıdır. Para cezaları birliğe gelir kaydedilir. Verilecek para cezası Kanunun 61 inci maddesine göre belirlenen yıllık aidatın iki katıdır. Üyenin para cezası verilmesini gerektiren eylem ve davranışlarının, aynı eylem ve davranış olmasına bakılmaksızın bir yıl içinde tekrarında, verilecek ceza yıllık aidatın beş katı olarak uygulanır.
Odadan geçici ve uzun süreli çıkarılma cezaları
MADDE 9- (1) Üyenin, esnaf ve sanatkâr sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde, huzur, sükûn ve çalışma düzenini bozucu eylem ve davranışlarda bulunması karşısında oda üyeliğinden geçici veya uzun süreli olarak çıkarılması, bu süre içerisinde meslekî faaliyetini yürütememesidir.
(2) Geçici çıkarma cezası bir aydan az, altı aydan fazla; uzun süreli çıkarma cezası altı aydan az, iki yıldan fazla olamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Disiplin Soruşturmasının Yürütülmesi
Savunma ve tebligat
MADDE 10- (1) Yapılacak disiplin soruşturmasında isnat olunan eylem ve davranışların ilgililere fiili ve hukuki bir sakınca yoksa aynen, aksi halde geniş bir özetinin yazılı olarak bildirilmesi, savunma istenmesi, savunma için tebliğden itibaren en az yedi günlük süre tanınması zorunludur. Üyenin yazılı savunması alınmadan disiplin cezası verilemez.
(2) Savunmaya ilişkin tebligata rağmen şikayet olunan kişi yazılı savunma vermezse bu hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu durumda mevcut belge, bilgi ve yapılacak tahkikatın sonucuna göre hareket edilir.
Soruşturma süresi
MADDE 11- (1) Disiplin kurulu, kendisine intikal eden ihbar ve şikayetleri en çok bir ay içinde soruşturmaya başlar ve araştırmayı en geç üç ay içinde sonuçlandırır.
Tebliğ ve itiraz
MADDE 12- (1) Disiplin kurulunca verilen cezalar on gün içinde ilgililere yazılı olarak tebliğ edilir. İlgililerin bu kararlara karşı itirazına ilişkin olarak Kanunun 24 üncü maddesinin beşinci fıkrası hükümleri uygulanır.
İKİNCİ KISIM
Disiplin Kurulunun Kuruluş ve Çalışma Esasları ile Kararları
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Çalışma Esasları
Kuruluş
MADDE 13- (1) Disiplin kurulu, oda sayısı 50 ve daha az olanlarda üç, 51 ve daha fazla olanlarda beş kişiden oluşur ve genel kurul üyeleri arasından dört yıl süreyle görev yapmak üzere seçilir. Aynı sayıda yedek üye seçilir.
(2) Disiplin kurulunun sekretaryasını birlik genel sekreterliği yürütür.
Kurul toplantıları
MADDE 14- (1) Disiplin kurulu, Kanuna uygun olarak yapacağı ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan seçer. Başkan disiplin kurulunun temsilcisidir.
Şikayetler
MADDE 15- (1) Şikayetler, Kanunun 24 üncü maddesi çerçevesinde müştekinin ikamet ettiği yerdeki herhangi bir meslek odasına, birliğe ya da doğrudan birlik disiplin kuruluna yapılabilir.
(2) Meslek odasına yapılan şikayetler, birlik disiplin kuruluna iletilmek üzere 5 gün içinde birliğe intikal ettirilir. Birliğe intikal ettirilen ihbar veya şikayetler 5 gün içinde disiplin kuruluna iletilir.
(3) Şikayetler durumu açıklayan bir yazı ile yapılır ve yazının ekinde şikayeti gerektiren olaylara ilişkin tüm belgeler sunulur. Gerekli durumlarda şikayet ve ilgili belgeler disiplin kurulu sekretaryasına şifahi beyanla da intikal ettirilebilir. Bu durumda tutulacak bir tutanak altı şikayetçi tarafından imzalanır.
Disiplin kurulu incelemesi
MADDE 16- (1) Disiplin soruşturmasının açılmasını gerektiren hallerde doğrudan disiplin kuruluna intikal ettirilen şikayetlerde disiplin kurullarınca, birliğe intikal ettirilen şikayetlerde ise birliğin sevk ettiği evrak üzerinden ilk inceleme yapılır.
(2) Disiplin kurulu yapacağı inceleme sonucunda hasıl olan kanaate göre dosya üzerinden karar verir. Disiplin kurulunun lüzum görmesi halinde ilgili tarafların huzurda dinlenmesi ve açıklama istenmesi mümkündür.
(3) İlgili mercilerle yapılan yazışmalardan sonra disiplin kurulu belirli bir günde toplanır. Kurulun görev ve yetki alanına giren hususlar kurul üyelerinin yarıdan bir fazlasının katılımıyla yapılacak toplantıda hazır bulunanların çoğunluğuyla karara bağlanır. Disiplin kurulunun gündeminde olan konuları ilk toplantıda karara bağlaması esastır.
(4) Birlik başkanlığı veya disiplin kurulu mümkün olan hallerde her iki tarafı uzlaştırabilir.
Toplantıya çağrı
MADDE 17- (1) Disiplin kurulu, kendisine tevdi edilen işleri görüşmek üzere başkan tarafından toplantıya çağrılır. Toplantı günü, saati ve gündemi en az bir hafta önce üyelere yazı ile bildirilir.
(2) Başkanlıkça ivedi görülen durumlarda, bu süreye bağlı olmaksızın yazılı olarak çağrıda bulunulur.
Başka mercilere şikayet
MADDE 18- (1) Yetkili disiplin kurulundan başka ilgili odalara ve birliklere yapılan şikayetler, posta masrafı alınarak yetkili birlik veya birlik disiplin kuruluna gönderilir.
Müstafi sayılma halleri
MADDE 19- (1) Mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya iştirak etmeyen üyeler disiplin kurulu üyeliğinden çekilmiş sayılır.
Kurulun yedek üyelerle tamamlanması
MADDE 20- (1) Disiplin kurulu üyeleri arasında eksilme olduğu takdirde, yedek üyelerden genel kuruldaki seçimde en fazla oy alanlar, oyların eşitliği halinde ise listeye göre sırayla disiplin kurulunca yazılı olarak çağrılır.
(2) Bu Yönetmelikte düzenlenen disiplin cezalarını gerektiren fiil ve hareketler disiplin kurulu başkan veya üyelerinden herhangi birine isnat olunduğu takdirde, kurulun bu maksatla yapacağı toplantıya, ilgili başkan veya üye çağrılmaz. Bu nedenle, toplantı yeter sayısına ulaşılamadığı durumlarda bu toplantıya münhasır olarak yedek üyelerden genel kuruldaki seçimde en fazla oy alanlar, oyların eşitliği halinde ise listeye göre sırayla toplantıya çağrılır.
Toplantıya katılamama halleri
MADDE 21- (1) Kurul başkanı ve üyeleri;
a) Kendilerine ait olan ya da doğrudan veya dolaylı alakalı oldukları meselelerde,
b) Eş, üst soy, alt soy ve ikinci derecedeki kan hısımları ile 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre evlat edindiği kimseleri ile ilgili mevzularda,
c) Velisi veya vasisi olduğu kimseyi ilgilendiren hadiselerde,
disiplin kurulu toplantılarına iştirak edemezler.
Ret ve çekilme sebepleri
MADDE 22- (1) Disiplin kurulu başkan ve üyeleri bakımından;
a) Hakkında kovuşturma yapılan üyeye tahkik olunan olay için nasihat etmiş olmak veya yol göstermek,
b) Üye veya üçüncü şahıs yanında, olay hakkında önceden kanaatini izhar etmiş olmak,
c) Tahkik olunan olayda; şahitlik, bilirkişilik veya hakemlik yapmış bulunmak,
ç) Meselenin tetkik ve müzakeresi esnasında, ilgili üye ile davalı bulunmak veya aralarında husumet meydana gelmiş olmak,
hallerinden biri mevcut ise, bu üyeler kuruldan kendiliklerinden çekilebilecekleri gibi hakkında soruşturma yapılan ilgili tarafından da reddolunabilirler.
İKİNCİ BÖLÜM
Kararlar ve Sonuçlar
Kararlar
MADDE 23- (1) Disiplin kurulu kararları;
a) İlgilinin isim ve adresi,
b) İddiaların mahiyeti,
c) İncelenen konuların özeti,
ç) Gerekli sebepler ile hükmün dayanağı kanun, statü ve yönetmelik maddeleri,
d) Sonuç hükmü,
e) Kararın herhangi bir şekilde yayımlanıp yayımlanmayacağı,
hususlarını ihtiva edecek şekilde tanzim olunur. Kararlarda çekimser kalınamaz.
(2) Kararların toplantıya iştirak eden başkan ve üyeler tarafından çoğunluk veya oybirliği ile alındığı belirtilir.
Kararların tebliği
MADDE 24- (1) Disiplin kurulunca alınan kararlar taraf sayısından bir fazla nüsha olarak tanzim edilir. Kararların bir nüshası dosyasına konur. Diğer nüshalar adli tebligat usulüne göre taraflara duyurulmak üzere birlik yönetim kuruluna zimmetle verilir.
(2) Kararlar, yönetim kurulu üyelerini ilgilendirdiği takdirde tebligata ilişkin işlemler aynı usuller dairesinde disiplin kurulunun sekretaryası tarafından yürütülür.
Para cezalarının tahsili
MADDE 25- (1) Kesinleşen para cezaları, makbuz karşılığında ilgiliden tahsil edilir ve birliğe gelir kaydedilir.
Kurul giderleri, harcırahlar, huzur hakları
MADDE 26- (1) Birlik disiplin kurulunun, kendisine havale edilen işleri tetkik için yaptığı masraflar, belgelerin ibrazı suretiyle birlikçe ödenir.
(2) Disiplin kurulu başkan ve üyelerine ödenecek huzur hakları ve harcırahlar Kanun ve ilgili diğer mevzuat uyarınca birlik genel kurulunca belirlenir ve birlik bütçesinden ödenir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 27- (1) 29/1/1999 tarihli ve 23595 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Disiplin Kurulu Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 28- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel Başkanı yürütür.