"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2022/8732
Karar No : 2023/1380
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Export-İmport Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN_KONUSU: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 19/09/2022 tarih ve E:2022/2753 K:2022/3952 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait olan 850.147 kg kurşunun davalı idarenin denetimi altında olan gümrük sahasından ithalatçı firma tarafından bedeli ödenmeksizin çıkarılmasında idarenin hizmet kusurunun bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık toplam 3.203.990,00 TL maddi tazminatın 27/10/1993 tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; Mahkemelerinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki kararının Danıştay Onuncu Dairesinin 04/07/2017 tarih ve E:2016/14854, K:2017/3484 sayılı kararıyla esasa ilişkin kısmının onanmasına, dava dilekçesinde faiz talep edildiği halde faize yönelik herhangi bir hüküm kurulmadığı gerekçesiyle faiz yönünden bozulmasına karar verilmesi üzerine bozma kararına uyularak 1.301.098,75 TL maddi tazminatın adli yargıda dava açma tarihi olan 31/10/1994 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME
TALEP_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacı tarafından adli yargıda dava açıldığı ve tazminata hükmedildiği, kararın kesinleştiği, bu davada da adli yargıda hükmedilen tutarı aşan bir tazminata hükmedildiği, görev ret kararı üzerine açılan davada adli yargıda istenen tazminat miktarının aşılmasının davanın genişletilmesi, adli yargı yerinde dava açma tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin ise hatalı olduğu, kamu görevlisinin suçlu olduğuna dair kesinleşmiş bir karar bulunmadığı, kusurundan bahsedilemeyeceği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 19/09/2022 tarih ve E:2022/2753, K:2022/3952 sayılı kararı kaldırılarak davalı idarenin temyiz istemi yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirket tarafından; 850.147 kg kurşunun davalı idarenin denetimi altında olan gümrük sahasından ithalatçı firma tarafından bedeli ödenmeksizin çıkarılmasında idarenin hizmet kusurunun bulunduğundan bahisle uğranıldığı iddia edilen zararın karşılanması istemiyle ... Asliye Ticaret Mahkemesinde 31/10/1994 tarihinde açılan davada, uyuşmazlığın idari yargıda çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle verilen görevsizlik kararı üzerine 3.203.990,00 TL maddi tazminatın olay tarihi olan 27/10/1993 tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Faiz; en basit biçimiyle, idarenin tazmin borcu bağlamında; kişilerin, idarenin eylem ve/veya işlemlerinden dolayı uğradıkları zararların giderilmesi istemiyle başvurmalarına karşın, idarenin zararı kendiliğinden ödemeyip, yargı kararıyla tazminata mahkûm edilmesi sonucunda, idarenin temerrüde düştüğü tarihten tazminatı ödediği tarihe kadar geçen süre için 3095 sayılı Kanun'a göre hesaplanacak tutarı ifade etmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin dava konusu olay sebebiyle meydana gelen zararının hesaplanabilmesi için alınan bilirkişi raporunda; iş bu davanın açıldığı tarih olan 29/02/2008 tarihi itibarıyla davacının güncellenmiş zararının 1.301.098,75 TL olduğu tespit edilmiş olup, Mahkemece bu tutar dikkate alınarak 1.301.098,75 TL'nin ödenmesine karar verilerek, faize hükmedilmemesi üzerine Danıştay Onuncu Dairesinin 04/07/2017 tarih ve E:2016/14854, K:2017/3484 sayılı kararıyla, İdare Mahkemesi kararının asıl alacağa ilişkin kısmının onanması, faiz yönünden ise bozulması üzerine İdare Mahkemesince; faiz ile sınırlı olarak yapılan inceleme neticesinde, 1.301.098,75 TL'nin adli yargıda dava açma tarihi olan 31/10/1994 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmişse de, davacının bilirkişi raporu ile hesaplanan ve kabulüne karar verilen zarar miktarının dava açma tarihi olan 29/02/2008 tarihi itibarıyla güncellenmiş miktar olduğu dikkate alındığında faize 31/10/1994 tarihinden itibaren değil, zararın güncellendiği ve iş bu davanın açıldığı tarih olan 29/02/2008 tarihinden itibaren hükmedilmesi gerektiğinden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 16/03/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.