Değerli okurlarım bu makalemde siz değerli okurlarımı boşanmada mal paylaşımı nasıl olacak bu konu hakkında detaylı bilgilendirmek istiyorum.
1 Ocak 2002 de kabul edilen yeni sisteme göre eşler olarak hiçbir sözleşme yapmaz iseniz otomatik olarak edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olursunuz ve evlilik içinde edinmiş olduğunuz mallar yarı yarıya paylaşılır eğer siz mal ayrılığını kabul etmek istiyorsanız eşler evlilik içinde kim hangi malı edinirse o mal o kişiye ait olsun istiyor iseniz o takdirde mal ayrılığı rejimini seçebilirsiniz. Bunun için nikâh kıyılırken nikâh memuruna bu konuda beyan ve talebiniz iletebileceğiniz gibi evlilik süreci içinde karı koca eşler birlikte notere gidip noterde mal ayrılığı rejimini seçmek istediğini bildirebilirler. Bu durumda eşler bütçelerini ayırır ve kendilerine ait ayrı hesap tutarlar ve boşanma durumunda kim ne kadar mal edindi ise onu alır. Ama siz eğer edinilmiş mallara katılma rejimini kabul etmek istiyor iseniz evlilik içinde edindiğiniz malları yarı yarı paylaşırsınız. Bu paylaşım yapılırken öncelikle hâkim sizin kişisel mallarınızı yasaya göre ayıracaktır. Peki Avukat Hanım kişisel mallar nelerdir diye soracak olursanız kişisel mallar sizin evlenmeden önce edindiğiniz mallardır sizin kullanımıza hasredilmiş eşyalardır.
Karşılıksız kazanma yolu ile elde edttiğiniz mallar miras yolu ile elde ettiğiniz mallar sizin kişisel malınızdır üçüncü kişilerden manevi tazminat alacaklarınız kişisel maldır. Örneğin diyelim ki size babanızdan bir gayrimenkul miras olarak kaldı ise bu sizin kişisel malınızdır. Eşiniz sizin bu kişisel malınızdan bir hak iddia edemez. Aynı şekilde size bir hayırsever bir gayrimenkul bağışladı ise bu gayrimenkul size aittir eşiniz buradan bir hak iddia edemez. Veya milli piyangodan size 100.000 TL para çıktı eşiniz burada herhangi bir hak iddia edemez. Yani bağış miras yolu ile kalan mallarda karşılıksız kazanma yolu ile kalan mallarda eşiniz bir hak iddia edemez. Aynı zamanda karşılıksız kazanma yolu ile elde edilen örneğin milli piyango gibi şans oyunlarından size kalan maddi değeri olan para da size aittir eşiniz burada bir hak iddia edemeyecektir.
Peki gelelim şimdi edinilmiş mallara edinil mal nede demektir peki en önemli nokta da budur zaten biz Avukatların ve hâkimlerimizin boşanmada mal paylaşımında en çok kafasını yoran nokta budur. Bunu siz değerli dostlarıma çok çok açıklayıcı bir şeklide izah edeceğim.
Siz çalışıyorsunuz diyelim ücret ya da maaş karşılığı diyelim bu ücrette eşiniz edinilmiş mallar katılma rejimine göre 1 Ocak 2002 den sonraki boşanmalarda hak iddia edebilecektir. Siz diyelim ki bir kişiye karşı maddi tazminat davası açtınız bu maddi tazminat davasında hâkim size 100bin TL bağladı. Eşiniz buradan yarı hakkını sizden talep edebilecektir. Siz çalışıyordunuz ve çalışma gücünüzü bir iş kazası geçirerek kaybettiniz işverenin size ödediği maddi tazminatta eşiniz yarı hakkını yasal olarak talep edebilecektir. Veya sizin az önce açıkladığım kişisel mallarınızın gelirleri edinilmiş maldır. Örneğin babanızdan size miras olarak bir ev kaldı ve siz bu evi kiraya verdiniz bu evin yarısı üzerinde eşiniz hak iddia edebilecektir değerli dostlarım.
Peki Avukat Hanım biz bu mal paylaşımı davalarını en geç ne zamana kadar açabileceğiz. Değerli dostlarım bu davaları boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren en geç 10 sene içinde açabilirsiniz. Yurtdışında bir boşanma gerçekleşmiş ise yurtdışındaki boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren 10 sene içinde açabilirsiniz.
Peki Avukat hanım zina durumunda eşler arasındaki mal paylaşımı nasıl olacak derseniz o durumda eğer aldatma varsa hâkim boşanma dosyasını ister ve aldatma nedeni ile boşanma gerçekleşmiş ise kadın yâda erkek hangisi aldatmış ise onun katılma alacağını hakkaniyet uygun olarak azaltır ya da tamamen kaldırabilir. Ancak aldatan eşin katkı payı var ise aldatan eş katkı payını isteme hakkına sahiptir.
Peki, şirket hisselerinde durum ne olacak şirket hisselerinde de durum aynıdır. 1 Ocak 2002 den önce şirket hisleri elde edilmiş ise bu şirket hissesi o tarihten önce elde edilmiş ise eşinizin bunda bir hakkı olmayacaktır. Ancak 1 Ocak 2002 den sonra elde edilmiş ise eşiniz bunda yarı yarıya hak iddia edebilecektir.
Peki Avukat Hanım benim evlenmeden önce elde ettiğim aldığım bir gayrimenkul vardı bu gayrimenkulümü evlendikten sonra sattım yeni bir gayrimenkul aldım derseniz cevabım net eşiniz bu gayrimenkulden bir hak iddia edemez. Âmâ siz evlenmeden önce satın aldığınız gayrimenkulü evlendikten sonra üzerine para ekleyerek satarsanız cevabım değişir. O takdirde eşiniz sizden evlendikten sonra sattığınız gayrimenkule ne kadar katkı sundu iseniz o sunduğunuz miktarın yarısını bana vereceksin diyebilir.
Anlaşmalı boşanmalarda durum ne olacak Avukat hanım diye soracak olursanız anlaşmalı boşanmalarda siz eğer katkı payı katılma alacağımı değer artış payımı aldım demezseniz ya da bu haklarımdan feragat etti ediyorum demediğiniz sürece siz hiçbir hak kaybı yaşamazsınız yine bu hakkınız için dava açabilirsiniz. Eğer bu mal paylaşımı paylaşımı tasfiyesi gereği haklarımı aldım feragat ediyorum derseniz protokole maalesef bu haklarınızı kaybetmiş olacaksınız değerli dostlarım.
Evlenmeden önce kredili bir ev aldınız ve evlilik birliği içinde kredisini ödüyor iseniz bu ödenen kredi miktarı üzerinde eşinizin yarı yarıya hakkı olacaktır.
Eşinizin sizden mal kaçırmasını önlemek istiyor iseniz tapuya aile konutu şerhi koydurabilirsiniz. Bunun için muhtardan ikametgâh senedi ve evlilik cüzdanı sizin için yeterlidir. Ayrıca mal paylaşımı davası açtığınızda ihtiyati tedbir talep etmeniz gerekir.