KARARLAR

Bağımsız ve Tarafsız Mahkemede Yargılanma Hakkı - Görevli Olmayan Mahkemece Yargılanma/Kanuni Hâkim İlkesinin İhlali

Abone Ol

Kanuni hâkim güvencesi, mahkemelerin kuruluş ve yetkileri ile izleyecekleri yargılama usulünün yasayla düzenlemesini ve dava konusu olay ortaya çıkmadan önce belirlenmesini gerektirir. Bu düzenleme Anayasa Mahkemesi kararlarında, kişinin hangi mahkemede yargılanacağını önceden ve kesin olarak bilmesini gerektiren, doğal hâkim ilkesini koruyan bir hüküm olarak ele alınmaktadır.

Örnek olarak barış zamanında asker kişilerin yargılanması kapsamında Anayasa Mahkemesi 2017 yılında askeri yargı mercilerinin kaldırılması öncesinde ihlal kararları vermiştir. Bu kararlarda özet olarak, askerî hâkim ve savcıların hangi mahkemelerde yargılanacağına dair oluşan hukuki belirsizlik karşısında Askerî Yargıtay -diğer yüksek mahkemelerin içtihatları dikkatine sunulmasına rağmen- meseleyi Uyuşmazlık Mahkemesi önüne taşıma konusunda harekete geçmemesi, dolayısıyla suç tarihinden sonra görevden ayrılmış (veya ilişiği kesilmiş) askerî hâkim ve savcılar yönünden hangi yargı kolunun görevli olduğuna ilişkin oluşan hukuki belirsizliğin giderilmesine yönelik gerekli özen gösterilmemesi kanunilik güvencesi ve adil yargılanma hakkı bakımından ihlal sayılmıştır.

İlgili Kararlar:

(Mehmet Çelik (2), B. No: 2015/889, 17/11/2016)
(Ahmet Zeki Üçok (2), B. No: 2015/6777, 7/12/2016)

---