Koronavirüs nedeniyle bir süredir kapalı olan alışveriş merkezlerinin (AVM) yeniden açılması planlanırken, güvenlik altyapısı sil baştan değişecek.
Uluslararası güvenlik şirketi Securitas’ın Türkiye Başkanı Murat Kösereisoğlu, bir grup gazeteciyle yaptığı online sohbette, AVM’lerde yeni döneme uygun güvenlik cihazlarının denemelerinin sürdüğünü, gelecek hafta İstanbul’da bazı AVM’lerin test açılışlarını yapmayı planladıklarını söyledi.
Hürriyet'ten Aysel Alp'in aktardığına göre, Kösereisoğlu, artan maliyetlere karşı kâr marjlarının düşmesi nedeniyle bazı AVM ve mağazaların düşük ziyaretçi döneminde açılış yapmayabileceğini de söyledi.
Teşhise maske önlemi
AVM’lerde tüm vatandaşlarda maske olmasının ise güvenlik zafiyetine neden olabileceğini belirten Kösereisoğlu “Maske kullanımı teşhiste zorluk yaratacaktır. Çünkü kamera görüntülerinde maskeli bir sürü insan olacak. Artık insanları başka özelliklerinden ayırt etmeye çalışacağız” dedi.
Caddedeki mağazalar teste başladı
Kösereisoğlu, İstanbul’da İstiklal, Bağdat, Büyükdere, Abdi İpekçi;, Ankara’da Atatürk Bulvarı gibi yerli ve yabancı markaların cadde mağazalarında test açılışlarının başladığını belirterek, “Ancak bunlar satış amaçlı açılışlar değil. Virüs etkisinde kuralların nasıl uygulanacağını deniyorlar. Birinin denediği kıyafeti bir başkası deneyecek mi yoksa hemen ütüye mi verilecek? Nasıl dezenfekte edilecek? Tüm bunlar cadde mağazalarda test ediliyor. AVM’lerde testler içinse yatırımcılarla perakendecilerin görüşmeleri sürüyor” dedi.
Müşterilere gezi rotası
Yeni geliştirilen ısı ölçen cihazlar tıpkı fotoğraf çeker gibi belirli bir mesafede durup kameraya bakan müşterilerin ısısını ölçüp yan taraftaki güvenliğe bildirecek. Sağlık sorunu görünmüyorsa ve maske takılmışsa içeri girişe izin verilecek. Isısı yüksek çıkan içeri alınmayacak.
Giriş noktalarındaki kapı dedektörlerinin hassasiyeti arttırılıp el dedektörlerinin kullanımı azaltılacak. Güvenlik görevlilerinin hava akımından etkilenmemeleri için de şeffaf bölmeler oluşturulacak.
Artık AVM’lerde serbest gezişler olmayabilir. Gerek mağaza içlerinde gerekse genel alanlarda müşteriler için belirli patikalar çizilecek ve bu alanlardan ilerlemeleri istenecek. Bunun için müşterilerin kendi alışveriş alışkanlıklarını da kısa vadede değiştirmesi gerekebilir. Çünkü reyonlardan, deneme kabinlerinde ürün temasına kadar pek çok konu yeni dönemde sağlık güvenliği gündemine alınacak.
Hem genel alanlar hem mağaza içleri AVM merkez güvenlik kameralarından anlık izlenecek. Video analizlerle fiziki mesafeyi korumayan kişi ve mağazalar hemen uyarılacak.
1000 kişilik AVM’ye 100’erli gruplar halinde ziyaret
X- Ray cihazlarından geçen çantaların müşteriden müşteriye virüs bulaştırma riskini ortadan kaldırmak için de bu cihazların kullanılmaması ya da cihazlarda kesintisiz dezenfekte uygulanması gibi seçenekler üzerinde duruluyor.
COVID-19’un tek belirtisinin yüksek ateş olmaması nedeniyle AVM’lerdeki mesafeler arttırılacak. Marketlerdeki yüzde 10 kuralının uygulanması halinde 1000 kişilik AVM’ye 100’erli gruplar halinde ziyaretçi alınacak.
Hukuki kriz kapıda
Öte yandan, Cumhuriyet’in haberine göre, perakendecilerin yüzde 60’a yakınını temsil eden Birleşmiş Markalar Derneği’nin başkanı Sinan Öncel, zaten kriz içinde salgına yakalanan perakendecinin zor durumda olduğunu söyleyerek AVM'lerin açılmasıyla hukuki krizlerin yaşanabileceğini söyledi.
Öncel, “Perakendeci olarak plan yapamıyoruz. AVM sahiplerinden centilmence bir şey istiyoruz. Üç ay kira alınmasın, 1 yıl cirodan kira ödensin. Bir de ortak giderler konusunda şeffaflık istiyoruz. Bir uyarlama ve tahliye süresi yaşanacak. Bu süreçte perakendeci yüksek kiraların düşürülmesini isteyecek. Düşmüyorsa mağazadan çıkmak isteyecek. O zaman bıraksın çıkalım. Teminat mektupları ve depozitolarımızı yakmasınlar. Yoksa çare hukukta aranacak" dedi.
Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş da sıkıntılı bir sürece işaret ediyor. “Önemli olan iyi niyet. Toplum ve çalışanın sağlığı” diyen Altaş, şunları söylüyor:
“İsteyen AVM kapılarını açacak, isteyen perakendeci gelecek. Kira ticari bir konu. AVM’ler bu konuda kendileri karar verecek. İstinye Park Mayıs’ta kira almayacağını, haziranda yüzde 30 alacağını, Zorlu, haziran için yüzde 20 alacağını açıkladı. Çıkmak isteyen perakendeci çıkabilir ancak sözleşmesindeki depozitoları ödeyerek çıkar. Teminat mektupları ise mücbir sebep nedeniyle çözülmez. Ortak giderleri ise alacağız. Zor bir süreç olacağı kesin. Ancak bizler de bu süreçte zarar ettik. Zarar da paylaşılmalı. Bizim görevimiz anlaşmazlığın en az olması.”