ABONELİK SÖZLEŞMELERİ VE FESHİN SONUÇLARI

Abone Ol

Ülkemizde mevzuat gereği satıcı veya sağlayıcılar sunulan mal veya hizmete ilişkin olarak tüketici ile bir abonelik sözleşmesi kurmak zorundadırlar. Tüketicinin belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmeler, abonelik sözleşmesi olarak tanımlanır. Bu sözleşmeler yazılı veya mesafeli olarak kurulabilirler. Lakin her iki halde de sözleşmenin bir örneğinin kağıt üzerinde yahut kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zaruridir. Abonelik sözleşmeleri; en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenmelidir. Sözleşmede bulunması zorunlu unsurlar açıkça belirtilmeli ve yine sözleşme kapsamında tüketici hak ve yükümlülüklerine ilişkin açıkça bilgilendirilmelidir.

Sözleşme belirli süreli yahut belirsiz süreli olarak kurulabilir. Ancak sözleşme içeriği ve şekli bakımından kanun gereği özellik arz eden önemli belli başlı hususlar vardır. Buna göre; belirli süreli abonelik sözleşmelerine sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamayacak ancak abonelik sözleşmesinin kurulmasından sonra, sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleşmesi uzatılabilecektir. Yine tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıldan daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir. Hemen belirtmek gerekir ki; süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesinde satıcı veya sağlayıcı tarafından sözleşme koşullarında değişiklik yapılması hâlinde de tüketici sözleşmeyi feshedebilir. Fesih bildiriminin, kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı, abonelik sözleşmesinin feshi için tüketicinin aleyhine olacak şekilde sözleşmenin tesis edilmesini sağlayan yöntemden daha ağır koşullar içeren bir yöntem belirleyemeyecektir. Belirlenen sözleşme süresi sonunda tüketiciden açık bir talep veya onay almadığı halde mal veya hizmet sunmaya devam eden satıcı veya sağlayıcı ise, sunulan bu mal veya hizmet için hiçbir bedel talep edemeyecektir.

Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin fesih talebini, bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç yedi gün içerisinde yerine getirmekle yükümlüdür. Bununla birlikte; tüketicinin fesih talebinin yerine getirilme süresi günlük süreli yayınlarda on beş gün; haftalık süreli yayınlarda bir ay; aylık süreli yayınlarda ise üç ay olarak uygulanacaktır. Daha uzun süreli yayınlarda ise, bildirimden sonraki ilk yayını müteakiben fesih bildirimi hüküm ifade edecektir. Fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on beş gün içinde satıcı veya sağlayıcı, tüketici tarafından ödenmiş olan tutarın geri kalan kısmını ve varsa tüketiciden güvence, depozito veya teminat adı altında alınan ücretlerin güncel tutarlarını kesinti yapmaksızın iade etmekle yükümlüdür. Yine satıcı veya sağlayıcı, fesih bildiriminin hüküm ifade ettiği tarihe kadar olan dönem için tüketime konu bedele ilişkin ödeme bildirimini, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on gün içinde tüketiciye göndermek zorundadır. Elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren sağlayıcılar bakımından ise, bu süre dört aya kadar uzatılabilecektir.

Ek olarak abonelik sözleşmesinin bir türü olan taahhütlü abonelik sözleşmesinin feshinin sonuçları bakımından ise, bazı özel düzenlemeler de mevcuttur. Taahhütlü abonelikler; satıcı veya sağlayıcının, taahhütnamede belirtilen süre kadar abone kalmayı taahhüt eden tüketicilere; sözleşme konusu mal veya hizmetin bedelinden indirim yapmayı yahut sözleşme konusu malın teslimi veya hizmetin ifası ile birlikte taahhüt konusu malın mülkiyetini veya kullanım hakkını devretmeyi ya da hizmeti ifa etmeyi taahhüt ettiği aboneliklerdir. Taahhütlü aboneliklerde taahhüt süresi boyunca sözleşme ve taahhütname koşullarında tüketici aleyhine değişiklik yapılamayacaktır. Taahhütlü aboneliklerde, tüketicinin süresinden önce taahhütlü aboneliğini sonlandırması halinde, satıcı veya sağlayıcının talep edebileceği bedel, tüketicinin taahhüdüne son verdiği tarihe kadar tüketiciye sağlanan indirim, cihaz veya diğer faydaların bedellerinin tahsil edilmemiş kısmının toplamı ile sınırlı olacaktır. Tüketiciden taahhüt kapsamında tahsil edileceği belirlenen bedellerin henüz tahakkuk etmemiş kısmının toplamının, belirlenen bu tutardan düşük olması hali söz konusu olur ise, elbette tüketici lehine olan tutarın esas alınması mevzuat gereği  zorunludur. Yine son olarak belirtmek gerekir ki, taahhütlü abonelikler bakımından tüketicinin yerleşim yerinin değişmesi ve taahhüt konusu hizmetin tüketiciye yeni yerleşim yerinde aynı nitelikte sunulmasının fiilen imkansız olması durumunda ise, tüketici mezkur tutarları veya herhangi bir bedeli ödemeksizin taahhütlü aboneliğini feshedebilme imkanına da sahiptir.