Bilindiği gibi, 7326 sayılı Kanunun 5. Maddesinde yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorunda olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile KDV mükellefleri 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 takvim yılları için matrah ve vergi artırımından faydalanabilecektir. (Bkz: 7326 sayılı Yasa mad. 5. Söz konusu yasa 09.06.2021 gün ve 31506 sayılı RG’ de yayınlanmıştır.)
Bu çalışmada 213 sayılı VUK mad. 174 hükmüne göre kendilerine “özel hesap dönemi” tespit edilen gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, ilgili özel hesap dönemlerinin kapandığı yıl baz alınarak, matrah ve vergi artırımı hükümlerinden faydalanabilirler. Buna göre, örneğin: öteden beri 01.06……. ila 31.05…… özel hesap dönemini baz alan gelir vergisi mükellefi (A) söz konusu hesap dönemine ait gelirlerini özel hesap döneminin son bulduğu takvim yılını takip eden yılın Mart ayının 1 ila 25’i arasında beyan etmektedir. Bu mükellef için;
a) 01.06.2015-31.05.2016 özel hesap dönemine ilişkin olarak 2016 takvim yılı için,
b) 01.06.2016-31.05.2017 “ “ “ “ “ “ 2017 takvim yılı için,
c) 01.06.2017-31.05.2018 “ “ “ “ “ “ 2018 takvim yılı için,
d) 01.06.2018-31.05.2019 “ “ “ “ “ “ 2019 takvim yılı için,
e) 01.06.2019-31.05.2020 “ “ “ “ “ “ 2020 takvim yılı için,
Saptanan matrah artırım nispetlerini veya en az matrah tutarlarını baz alarak matrah artırım hükümlerinden faydalanabileceklerdir.
Öte yandan, takvim yılı esasına göre hesap dönemine tabi olan (B) A.Ş.’ye 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren özel hesap dönemi saptanmış olduğunu varsayalım. Bu durumda (B) A.Ş.’nin durumu aşağıda olduğu gibidir.
a) 01.01.2016-31.12.2016 hesap dönemine ilişkin olarak 2016 takvim yılı için,
b) 01.01.2017-30.06.217 kıst hesap “ “ “ 2017 takvim yılı için,
c) 01.07.2017-30.06.2018 özel hesap “ “ “ 2018 takvim yılı için,
d) 01.07.2018-30.06.2019 özel hesap “ “ “ 2019 takvim yılı için,
e) 01.07.2019-30.06.2020 özel hesap “ “ “ 2020 takvim yılı için,
Saptanan artırım oranlarını veya en az matrah tutarlarını baz almak suretiyle böylece artırım hükümlerinden faydalanabileceklerdir.
Özet ve sonuç olarak, 01.01.2017 ila 30.06.2017 kıst hesap dönemine ilişkin olarak beyan edilen matrahların toplamı üzerinden ilgili yıl için saptanmış oranda matrah artırımı yapılması icap edecek olup, en az matrahlar üzerinden artırım yapılmasının gerekmesi halinde ise, en az matrahlar kıst hesaplamaya tabi tutulmayacaklardır. Konuyla ilgili ayrıntılı açıklamalar 14.06.2021 gün ve 31511 sayılı Resmi gazete’ de yayınlanan 7326 sayılı Yasa ile ilgili genel tebliğ seri no:1 tebliğ de yer almaktadır.