Bilindiği gibi 2020 yılında elde edilen bütün gelirlerin toparlanarak (bazı durumlar hariç) 2021 Mart ayı sonuna kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bağlı bulunan vergi dairesine beyan edilmesi gerekmektedir. Buna göre aşağıda ücret geliri elde edenler ve bunun yanı sıra eurobond faiz geliri elde edenler ile ilgili örnekler verilmeye çalışılacaktır.
2020 yılında bay (A), aşağıdaki gelirleri elde etmiştir.
200.000 TL birinci işverenden elde edilen ücret geliri (stopaj yapılmış)
60.000 TL ikinci işverenden elde edilen ücret gelirleri (stopajlı)
40.000 TL üçüncü işverenden alınan ücret (stopajlı)
40.000 TL işyeri kira geliri (stopajlı ve %15 götürü masraf düşülmüş hali)
340.000 TL toplam gelirler
Açıklamalar:
Yukarıda yer verilen örneğe göre bütün gelirler beyan edilecektir. Çünkü ücret gelirleri toplamı 600.000 TL’lik sınırın altında kalsa bile, ikinci ve üçüncü işverenden alınan tutar toplamı 49.000 TL’lik beyan sınırının üzerindedir.Buna göre beyana tabi ücret gelirleri ile beyana tabi işyeri kira gelirleri toplamı 340.000 TL’dir. Bu tutar ise esas aldığımız 49.000 TL’lik beyan sınırını aşmış olduğundan dolayı işyeri gelirleri kiraları dahil olmak üzere toplam gelir bay (A) tarafından yıllık beyanname ile 31 Mart 2021 tarihine kadar beyan edilmesi gerekecektir.
Bay (B) tarafından elde edilen gelirler aşağıda olduğu gibidir.
750.000 TL stopaja tabi tutulmuş bir işverenden alınan ücret geliri
45.000 TL eurobond faiz geliri (stopaj yapılmamış)
Buna göre bay (B) tek işverenden alınan ücret geliri, 600.000 Tl’yi geçmiş olduğu için yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Öte yandan eurobond faiz gelirleri ile ücretler toplamı 795.000 TL’dir. Bu tutar beyan sınırı baz alınan 49.000 Tl’yi aştığı için hem ücret ve hem de eurobond faiz geliri toplanıp 795.000 TL üzerinden yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecektir.
Bay (C) tarafından 2020 yılı içerisinde elde edilen gelirler aşağıda olduğu gibidir.
650.000 TL tek işverenden alınan ücret geliri
60.000 TL brüt kar payı
Açıklamalar:
Tek işverenden alınan ücret gelir toplamı, 600.000 TL’yi aşmıştır. Her halükarda beyanname verilecektir.
Ayrıca brüt kar payı da bu ücret yerine eklenerek toplama yapılıp beyanname verilecektir. Ancak kar payının ½ si yani 30.000 TL istisna kalacaktır. Brüt tutarı üzerinde ise %15 oranında yani 60.000 * 15 = 9.000 TL vergi kesintisi yapılmıştır. Örneğimizde, istisna indirimi sonrası kar payı 30.000 TL ile ücret gelir toplamı 650.000 + 60.000 =710.000 TL toplam tutar, 49.000 TL’lik beyan sınırını aşmış olduğundan dolayı kar payı gelirleriyle yıllık beyannameye ilave edilecektir. Sonuçta yıllık beyanname üzerinden hesaplanacak gelir vergisinden kar paylarının kesilen 9.000 TL beyanname üzerinden mahsubu yapılacaktır.
SONUÇ OLARAK
1) Vergiye tabi gelirler toplamı (istisna gelirler ile yıllık beyanname ile beyanı gerekmeyen ücretler hariç) 49 bin TL'yi aşmazsa, stopaja tabi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları beyan edilmez. (Gelir Vergisi Kanunu 86/1-c)
2) Birden fazla işverenden alınan ücretler toplamı 600.000 TL’yi aşmasa bile birinciden (yani en yüksek ücreti ödeyen) işverenden sonraki işverenlerden alınan ücretlerin toplamı 49.000 TL’yi aşarsa, tüm ücretleri beyan edilecektir.
3) Beyan sınırının hesabında (600.000 TL ve 49.000 TL) ücretlerin safı dikkate alınacaktır.