Gelirin toplanması ve beyanı ile toplama yapılmayan haller GVK’nın 85 ve 86. Maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre; bir kişinin gelirinin birden fazla gelir unsurundan oluşması mümkündür. Bu durumda hangi gelirlerin beyannameye dahil edileceğine ilişkin açıklamalar aşağıda olduğu gibidir. Gerçek usulde gelir vergisi mükellefleri 2019 yılı kazanç ve iratlarını mutlak surette ( ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarını) 31 Mart 2020 tarihine kadar beyan etmek zorundadırlar.
I-BEYANNAME VERİLMESİ ZORUNLU HALLER (MAD. 85)
Aşağıdaki gelirler için (istisna hadleri içinde kalan kısımları hariç) yıllık beyanname verilecektir.
1. Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazançlar
2. Basit usul mükellefler (Şubat 2020’de beyan edilecek)
3. Gerçek usulde vergilendirilen zirai kazançlar
4. Serbest meslek kazançları
5. 33.000 TL’yi aşan Diğer kazanç ve iratlar (2019 yılı için)
6. Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş Ücretler (Diğer ücretler hariç)
7. Birden fazla işverenden alınan ve birden sonraki işverenden alınanların toplamı 2019 yılı için 40.000 TL’yi aşan tevkif suretiyle vergilendirilmiş Ücretler
8. Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 40.000 TL’yi (2019) aşan Gayrimenkul ve Menkul sermaye iratları,
9. Bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı (2019 yılı için) 2.200 TL’yi aşan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları, Gelir Vergisi mükellefli,Ticari ve gerçek usulde tespit edilen zirai kazançlar ile serbest meslek kazançları ile ilgili olarak bu faaliyetlerden zarar edilmiş olsa dahi yıllık beyanname vermek zorundadırlar.
II-BEYANNAMEYE DAHİL EDİLMEYECEK GELİRLER (Md.86)
Aşağıdaki gelirler için beyanname verilmeyecektir ve gelir toplanmayacaktır.
1. Gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazançlar.
2. Vergi kesintisine tabi tutulmuş olan mevduat faizleri ve repo gelirleri. (GVK Geç.67)
3. Vergi kesintisine tabi tutulmuş olan özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları. (GVK Geç.67)
4. Menkul kıymetler yatırım fonlarının katılma belgelerine ödenen kar payları (GVK Geç.67)
5. Kurumların 31.12.1998 ve daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde ettikleri kazançların dağıtımı dolayısıyla elde edilen kar payları. (GVK Geç.62)
6. Kurumların karlarını sermayeye eklemek suretiyle gerçekleştirdikleri kar dağıtım işlemleri sonucunda elde edilen kar payları.
7. Kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,
8. Toplamı (2019 için) 2.200 TL’yi aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları.
9. Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler ile birden fazla işverenden alınan ve birden sonraki işverenden alınanların toplamı 40.000 TL’yi aşmayan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler
10. Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı (2019 için) 40.000 TL’yi aşmayan gayrimenkul ve menkul sermaye iratları
11. Tevkif suretiyle vergilendirilmiş bulunan her nevi tahvil ve hazine bonosu gibi menkul kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile iktisap veya elden çıkarılması karşılığında sağlanan menfaatler.
III-SONUÇ
2019 yılında elde edilen gelirlerin beyana tabi olanların mutlak surette beyanı 31 Mart 2020’ye kadar elektronik ortamda bir meslek mensubu 3568 sayılı Yasa’ya göre unvan almış SM,SMMM veya YMM kanalıyla yollanması mümkündür. Tahakkuk eden vergilerin ise 2 eşit taksitle Mart ve Temmuz aylarında yatırılması gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan 2020 yılı vergi takviminde tüm vergilerin beyan ve ödeme süreleri aylık olarak yer almaktadır. (www.gib.gov.tr) Öte yandan, Hazır beyan sisteminin mobil uygulamasının cep telefonuna indirilmesi durumunda beyannamenin cep telefonundan da onaylanarak gönderilmesi mümkün bulunmaktadır. (htpps://hazirbeyan.gib.gov.tr) Konuyla ilgili ayrıntılı araştırma yapacak olanlar için İmdat Türkay tarafından kaleme alınan “2019 Yılında Elde Edilen Gelirlerin Mart 2020’de Beyanı” başlıklı makaleleri bu konuda araştırmacılara yardımcı olmaktadır. (Yaklaşım Dergisi, Mart 2020, S:24-34)