Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından:
RADYOAKTİF ATIK YÖNETİMİ ÖZEL HESABI VE İŞLETMEDEN ÇIKARMA ÖZEL HESABI İLE HESAPLAR YÖNETİM KURULUNA İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; özel hesap gelirlerinin elde edilmesi, takibi, tahsili, nemalandırılması, giderleştirilmesi, muhasebeleştirilmesi, denetimi, özel hesapların işleyişi, işletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planı, radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planının hazırlanması ve sunulmasına ilişkin hususlar ve Hesaplar Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esaslarına ilişkin hususlar ile kamu temsilcileri dışındaki temsilcilerin seçilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti egemenlik alanı içinde nükleer santral ve nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek ile radyoaktif atık üretilen radyasyon uygulamalarını yürütmek üzere yetkilendirme için başvuru yapan ve yetkilendirilen kişileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 5/3/2022 tarihli ve 7381 sayılı Nükleer Düzenleme Kanununun 10 uncu maddesinin on birinci fıkrası ve 11 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanını,
b) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
c) Başkan: Hesaplar Yönetim Kurulu Başkanını,
ç) Beklenen değer: Özel hesapların mevcut değerine dönem içinde eklenmesi öngörülen net nakit akışlarını,
d) Bertaraf tesisi: Birincil amacı radyoaktif atıkların bertarafı olan tesisleri,
e) Genel Müdür: Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürünü,
f) Genel Müdürlük: Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürlüğünü,
g) Hedef değer: Özel hesapların dönem sonunda ulaşması gereken miktarı,
ğ) İÇÖH: İşletmeden çıkarma özel hesabını,
h) Katkı payı: Özel hesaplara ödenmesi gereken miktarı,
ı) Kurul: Hesaplar Yönetim Kurulunu,
i) Mevcut değer: Özel hesaplardaki mevcut miktarı,
j) NDK: Nükleer Düzenleme Kurumunu,
k) Nükleer santral: Nükleer enerjiden ısı ve/veya elektrik üretmek amacıyla tasarlanan ve kullanılan, ünite veya ünitelerden oluşan nükleer tesisi,
l) Nükleer santral dışındaki tesisler: Radyoaktif atık tesisleri, radyasyon tesisleri ve nükleer santral harici nükleer tesisleri,
m) Özel hesaplar: Radyoaktif atık yönetimi özel hesabı ve işletmeden çıkarma özel hesabını,
n) RAYÖH: Radyoaktif atık yönetimi özel hesabını,
o) TENMAK: Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunu,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ancak birinci fıkrada yer almayan tanımlar için 7381 sayılı Kanunda yer alan tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kurulun Yapısı, Üyelerin Seçimi ve Görev Süreleri
Kurul üyeleri ve seçim usulü
MADDE 5- (1) Kurul; Bakanlık ve Hazine ve Maliye Bakanlığından ikişer temsilci, TENMAK’tan bir temsilci ve bu kurumların dışında toplam sayısı üçü geçmemek üzere Türkiye Cumhuriyeti sınırları dâhilinde nükleer santral işleten tüzel kişilerin birer temsilcisi ile nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamaları için bir temsilciden oluşur.
(2) Kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri temsil ettikleri bakanlık veya kuruluş tarafından görevlendirilir.
(3) Nükleer santral işleten tüzel kişilerin sayısı üç veya üçten az ise nükleer santral işleten tüzel kişilerin görevlendireceği birer temsilci Kurul üyesi olarak görev yapar.
(4) Nükleer santral işleten tüzel kişilerin sayısı üçten fazla ise özel hesaplara en fazla katkı payı ödemesinde bulunan ilk üç nükleer santral işleten tüzel kişinin görevlendireceği birer temsilci Kurul üyesi olarak görev yapar.
(5) Nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek ile radyasyon uygulamalarını yürütmek için yetkilendirilen kişiler, ayrı ayrı veya birlikte aday gösterebilir. Ayrı ayrı veya birlikte özel hesaplara toplamda en fazla katkı payı ödemesinde bulunan ilk beşinin gösterdiği adaylar Bakana sunulur. Bakan tarafından seçilen aday Kurul üyesi olarak görev yapar.
Kurul üyesi seçilme şartları
MADDE 6- (1) Kurul üyelerinin aşağıdaki şartları haiz olması gerekir:
a) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen Devlet memurluğuna atanabilme genel şartlarını taşımak.
b) En az dört yıl süreli yükseköğrenimi tamamlamak.
c) Kamuda ve/veya özel sektörde, alanında en az beş yıl çalışmış olmak.
Başkan
MADDE 7- (1) Başkan, Bakanlık tarafından görevlendirilen Kurul üyeleri arasından Bakan tarafından belirlenir.
(2) Başkan, özel hesapların temsilinden ve Kurul tarafından alınan kararların yürütülmesinden sorumludur.
(3) Başkanın izin, hastalık, seyahat ve benzeri sebeplerle görevde bulunmadığı hallerde; Başkana verilmiş olan görev ve yetkiler, Bakanlık tarafından görevlendirilen diğer üye tarafından yerine getirilir ve kullanılır.
Görev süreleri
MADDE 8- (1) Kurul üyelerinin görev süreleri üç yıldır. Görev süresi sona eren üyeler yeniden görevlendirilebilir. Görev süresi tamamlanan Kurul üyeleri, yenileri göreve başlayıncaya kadar göreve devam eder.
(2) Görevlendirilmeleri için mahkûmiyeti bulunmama şartı dışındaki diğer gerekli şartları kaybettikleri veya özel hesaplar adına tahsil edilen gelirleri amacı dışında kullandıkları ya da izinsiz ve mazeretsiz olarak art arda üç Kurul toplantısına katılmadıkları ya da bir takvim yılı içinde beş Kurul toplantısına katılmadıkları Kurul kararı ile tespit edilen üyelerin görevleri, tespit edildiği anda; özel hesaplar ile ilgili olarak ya da görevlendirmeye engel olacak şekilde işledikleri suçlardan dolayı haklarında mahkûmiyet kararı kesinleşen üyelerin görevleri ise kararın kesinleştiği anda sona erer.
(3) Yenilenme hariç görev süresi dolmadan herhangi bir sebeple boşalan üyeliklere 5 inci maddedeki usule göre on beş gün içinde görevlendirme yapılır. Bu suretle görevlendirilenler, yerine görevlendirildiği üyenin kalan görev süresini tamamlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kurulun Çalışma Usul ve Esasları ile Sekretarya Hizmetleri
Kurulun görev ve yetkileri
MADDE 9- (1) Kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Özel hesapların gelir ve giderlerini yönetmek.
b) Katkı payı ve teminat miktarlarını belirleyip her yıl gözden geçirmek ve öngörülen giderleri karşılayacak şekilde güncellemek.
c) Katkı payı ve teminat ödeme zamanı ve yöntemleri ile ödeme yapacak nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamalarını belirlemek.
ç) Hedef değerleri belirlemek ve özel hesaplardan yapılacak ödemeleri onaylamak.
d) Özel hesapların finansal yatırım politikasını belirlemek ve güncellemek.
e) Faaliyet, performans ve izleme raporları ile mâli raporları hazırlamak.
f) İşletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planı ve radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planının içeriği ile sunum ve güncelleme tarihlerini belirlemek.
g) Gerekli görüldüğünde özel uzmanlık isteyen konularda danışmanlık hizmetleri almak.
ğ) Özel hesapların işleyişine ilişkin bağımsız denetim hizmeti almak.
h) Süresinde ödenmeyen katkı paylarının borçlunun bulunduğu vergi dairesince 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsilinin sağlanması için Bakanlığa istemde bulunmak.
ı) Özel hesaplara ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında NDK’ye bildirimde bulunmak.
i) İlgili mevzuat hükümleri ile verilen diğer görevleri yapmak.
Toplantı usul ve esasları
MADDE 10- (1) Kurul ayda en az bir kez olağan olarak veya gerekli hâllerde Başkanın daveti ya da üye tam sayısının üçte birinin talebi üzerine olağanüstü olarak toplanır.
(2) Kurul toplantısını Başkan, Başkanın yokluğu halinde Bakanlık tarafından görevlendirilen diğer üye yönetir. Bu üyenin de bulunmadığı hallerde, toplantıyı yönetecek üye Kurul tarafından belirlenir.
(3) Kurul üyelerinin önerileri alınarak toplantı gündemi Başkan tarafından belirlenir. Toplantı gündemi ve gündemdeki konulara ilişkin karar taslakları, karar için gerekli dokümanlar ile üyelerin önerileri, toplantı tarihinden en az iki iş günü önce Sekretarya tarafından Kurul üyelerine dağıtılır.
(4) Toplantıya katılamayan Kurul üyelerinin mazeretleri, temsil ettikleri bakanlık veya kuruluş tarafından toplantı tarihinden sonraki beş iş günü içinde yazılı olarak Sekretaryaya bildirilir.
(5) Kurul, en az beş üye ile toplanır ve en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır. Kurul üyeleri çekimser oy kullanamaz.
(6) Toplantılar esas itibarıyla Bakanlık merkezinde yapılır. Gerek duyulması halinde Başkan tarafından, Bakanlık merkezi dışındaki yerlerde de toplantı yapılmasına karar verilebilir.
(7) Toplantıların üyelerin bizzat katılımı ile yapılması esas olmakla birlikte ihtiyaç duyulması ve Başkanın uygun görmesi halinde gerekli önlemler alınarak elektronik ortamda da toplantı yapılabilir ya da elektronik yollarla toplantıya katılım sağlanabilir.
(8) Kurul, gerekli gördüğü takdirde bilgi almak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile tüzel kişilerden uzmanlığına ihtiyaç duyulan kişileri toplantıya çağırabilir. Ancak, Kurul kararına ilişkin müzakere ve oylama toplantıya dışarıdan katılanların yanında yapılmaz.
Kararlar
MADDE 11- (1) Toplantı bitiminde, toplantıda görüşülen gündem maddelerine ilişkin alınan kararlar yazılı olarak kayıt altına alınır.
(2) Toplantı kararları;
a) Kararın alındığı toplantının tarihini ve her yıl 1 rakamından başlatılarak ve o yılın sonuna kadar birbirini takip edecek şekilde verilen sıra numarasını,
b) Toplantıya katılan ve katılmayan Kurul üyelerinin adları ve soyadlarını,
c) Kararın sonuç kısmını,
ç) Varsa karşı oy veren üyelerin adları ve soyadlarını,
içerecek şekilde hazırlanır.
(3) Kurul toplantısında alınan her bir kararın yazıldığı son sayfa, toplantıya katılan Kurul üyelerinin isimleri yazılmak suretiyle üyelerce imzalanır, önceki sayfalar ise paraflanır.
(4) Üyelerin karara ilişkin varsa ilave görüş veya karşı oy gerekçeleri, Kurul kararının alındığı toplantı tarihinden itibaren en geç beş iş günü içinde Sekretaryaya ulaştırılır.
(5) Kararlar Sekretarya tarafından gizlilik derecesine uygun olarak muhafaza edilir ve saklanır.
(6) Kurul tarafından yayımlanmasına karar verilen Kurul kararları özel hesaplara ilişkin internet sayfasında yayımlanır.
Gizlilik
MADDE 12- (1) Kurul üyeleri ve toplantılara katılan diğer kişiler gizlilik kurallarına uymakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Kurul üyeleri ve toplantıya katılan diğer kişilerin görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam eder.
(2) Gizlilik yükümlülüğüne uymayanlar hakkında ilgili mevzuat hükümleri kapsamında disiplin işlemleri uygulanır ve Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Sekretarya hizmetleri
MADDE 13- (1) Özel hesaplara ilişkin iş ve işlemler ile Kurulun sekretarya hizmetleri Genel Müdürlük tarafından yerine getirilir. Genel Müdürlüğün özel hesaplara ilişkin iş ve işlemler ile sekretarya hizmetleri kapsamında görevleri şunlardır:
a) Faaliyet, performans, izleme ve denetim raporları ile mali raporların hazırlanması ile ilgili çalışmaları yürütmek.
b) Katkı payı ve teminatlar ile hedef değerlerin belirlenmesine yönelik finansal modelleme ve hesaplama dâhil gerekli çalışmaları yapmak.
c) Katkı payı ve teminat ödeme zamanları ile ödeme yapacak nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamalarının belirlenmesine ilişkin çalışmaları yapmak.
ç) Özel hesapların finansal yatırım politikasını belirleme ve güncellemeye ilişkin çalışmaları yürütmek.
d) Özel hesaplara ilişkin internet sayfasında yayımlanan bilgileri düzenlemek ve güncellemek.
e) İşletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planı ve radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planı içeriklerinin hazırlanması ile ilgili çalışmaları yürütmek.
f) Toplantı gündemi, yeri ve tarihinin duyurusu da dâhil olmak üzere Kurul toplantı ve çalışmaları ile ilgili işlemleri yapmak.
g) Kurul kararlarını kayıt altına almak, üyelerin imzasına sunmak, gizlilik derecesine uygun olarak muhafaza etmek ve bu kararların yerine getirilmesi ile ilgili çalışmaları yürütmek.
ğ) Kurul üyelerinin görevlendirilmesi ile ilgili yazışmaları yapmak.
h) Kurul tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Özel Hesaplar
Özel hesapların gelirleri
MADDE 14- (1) Özel hesapların gelirleri; ödenecek katkı payları ve teminatlar, özel hesap gelirlerinin değerlendirilmesiyle elde edilen gelirler ile bağış ve diğer gelirlerden oluşur.
(2) Özel hesaplar adına tahsil edilen gelirler 16 ncı, 17 nci ve 18 inci maddelerde belirtilen giderlerin karşılanması dışında kullanılamaz.
Yükümlülük ve süre
MADDE 15- (1) Nükleer santral veya nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek için yetkilendirilen kişiler RAYÖH’e ve İÇÖH’e katkı payı ödemelerini ayrı ayrı yapar. Nükleer santral veya nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek üzere yetkilendirme başvurusu yapan kişiler, yetkilendirme yapılmadan önce teminat ödemelerini özel hesaplara ayrı ayrı yapar.
(2) Radyasyon uygulamalarını yürütmek için yetkilendirilen kişiler RAYÖH’e katkı payı ödemesini yapar. Radyasyon uygulamalarını yürütmek üzere yetkilendirme başvurusu yapan kişiler, yetkilendirme yapılmadan önce teminat ödemelerini RAYÖH’e yapar.
(3) Nükleer santral işletmek için yetkilendirilen kişiler özel hesaplara katkı payı ödemelerini aylık olarak ayrı ayrı yapar.
(4) Nükleer santral işletmek için yetkilendirilen kişiler tarafından özel hesaplara katkı payı ödeme yükümlülüğü, nükleer santralin elektrik üretimine geçmesi ile başlar ve ilgili nükleer santralin elektrik üretimine son vermesiyle nihayete erer.
(5) Nükleer santral işletmek için yetkilendirilen kişiler aylık bazda planlanan üretim miktarını, planlanan üretim tarihinden en az bir yıl önce ve müteakip yıllarda aynı dönemde Kurula sunar. Planlanan üretim miktarında değişiklik olması halinde, söz konusu değişiklik derhal Kurula bildirilir.
(6) Kurul, nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamaları için RAYÖH’e katkı payı ödemelerinin; yetkilendirme öncesinde veya radyoaktif atıkların tesliminde ya da yıllık olarak yapılmasına karar verebilir.
(7) Nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek için yetkilendirilen kişiler İÇÖH’e katkı payı ödemelerini yıllık olarak yapar.
(8) İÇÖH her bir tesis için ayrı ayrı takip edilir.
(9) Süresinde ödenmeyen katkı payları Bakanlık tarafından borçlunun bağlı olduğu vergi dairesine yapılacak bildirim üzerine, 6183 sayılı Kanuna göre takip ve tahsil edilir. Vergi dairesince tahsil edilen tutarlar tahsil edildiği tarihi izleyen ayın sonuna kadar özel hesaplara aktarılır.
(10) Nükleer santraller, nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamalarında ortaya çıkan radyoaktif atıkların bertaraf tesisine taşınmasına ilişkin giderler, ilgili tesis ve faaliyet için yetkilendirilen kişi tarafından karşılanır.
(11) Kurul, tesisin erken işletmeden çıkarılması ihtimaline karşı radyoaktif atık yönetimi ve işletmeden çıkarma için gerekli maliyetlerin karşılanabileceğine ilişkin özel hesaplara sunulan teminatın yeterliğini onaylar ve NDK’ye bildirir.
Radyoaktif atık yönetimi özel hesabının giderleri
MADDE 16- (1) RAYÖH’ten aşağıdaki bentlerde sayılan faaliyetlere ilişkin giderlerin karşılanmasına yönelik TENMAK’a ödemede bulunulur:
a) Radyoaktif atık bertaraf tesisi kurulabilecek sahaların belirlenmesi ve ilgili saha çalışmaları.
b) Radyoaktif atık bertaraf tesisinin tasarımı, yetki alınması, inşası, işletilmesi, bakımı, kapatılması ve düzenleyici kontrolden çıkarılması.
c) Bu fıkrada belirtilen amaçlara yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri.
İşletmeden çıkarma özel hesabının giderleri
MADDE 17- (1) İÇÖH’den aşağıdaki bentlerde sayılan faaliyetlere ilişkin giderlerin karşılanmasına yönelik yetkilendirilen kişiye ödemede bulunulur:
a) Nükleer santraller ile nükleer santral dışındaki tesislerin işletmeden çıkarılması sırasında ortaya çıkan radyoaktif atıkların bertarafının maliyetleri de dâhil olmak üzere işletmeden çıkarılması işlemleri.
b) Tesis sahasının yeniden kullanım koşullarıyla uyumlu hale getirilmesi işlemleri.
Diğer giderler
MADDE 18- (1) Kurul üyelerine, görev yapılan toplantılar için her ay toplamda (20.000) gösterge rakamının memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar huzur hakkı ödenir.
(2) Kurul üyelerine yapılan ödemeler ile özel hesapların işleyişine ilişkin bağımsız denetim ve danışmanlık hizmetleri kapsamında yapılacak ödemeler, idari giderler ve yargılama giderleri ilgisine göre Kurul tarafından belirlenen özel hesaptan karşılanır.
Radyoaktif atık yönetimi ve işletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planları
MADDE 19- (1) TENMAK radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planını sonu (0) ve (5) ile biten yılların sonuna kadar günceller ve Bakanlığa sunar.
(2) Radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planı içeriği; proje takvimi, bertaraf yöntemi, bertaraf tesisinin özellikleri, 16 ncı maddede belirtilen faaliyetlere ilişkin giderler ve bunlarla sınırlı kalmamak kaydıyla radyoaktif atıkların bertarafına ilişkin tüm giderler, giderlere ilişkin hesaplama yöntemi ile detaylı maliyet ve risk analizlerini içerecek şekilde belirlenir.
(3) Nükleer santraller ve nükleer santral dışındaki tesisleri işletmek için yetkilendirme başvurusu yapan kişiler işletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planını, tesisin işletilmesine ilişkin yetkilendirme başvurusunu takip eden 5 iş günü içerisinde Bakanlığa sunar ve tesisin işletmeye geçmesinden sonra sonu (0) ve (5) ile biten yılların sonuna kadar günceller.
(4) İşletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planı içeriği; proje takvimi, söküm yöntemi, tesis sahasının yeniden kullanım koşullarıyla uyumlu hâle getirilmesi yöntemleri, 17 nci maddede belirtilen faaliyetlere ilişkin giderler ve bunlarla sınırlı kalmamak kaydıyla işletmeden çıkarmaya ilişkin tüm giderler, giderlere ilişkin hesaplama yöntemi ile erken işletmeden çıkarma dâhil detaylı maliyet ve risk analizlerini içerecek şekilde belirlenir.
Katkı payı ve teminatın belirlenmesi
MADDE 20- (1) Nükleer santraller için özel hesaplara ödenecek katkı payları üretilen birim elektrik (kilovatsaat) başına, teminat miktarları ise kurulu güç (megavat) başına, diğer tesis ve uygulamalar için ise özel hesaplara ödenecek katkı payları ile teminat miktarları, tesisin ve uygulamanın türü, atığın sınıfı, miktarı ve aktivitesi gibi hususlar dikkate alınarak Kurul tarafından belirlenir.
(2) Kurul tarafından onaylanması şartıyla aşağıdaki varlıklar teminata konu olabilir:
a) Türk Lirası, konvertibl döviz veya altın cinsinden nakit olarak değer.
b) Kurula muhatap düzenlenmiş ve herhangi bir kısıtlama içermeksizin ilk talepte derhal ödeme taahhüdünü içeren, Türkiye’de yerleşik bir veya birden fazla bankadan temin edilen banka teminat mektubu.
(3) Katkı payları ile teminat miktarları her yıl gözden geçirilir ve öngörülen giderleri karşılayacak şekilde güncellenir. Ayrıca özel hesap mevcut değeri dikkate alınarak söz konusu teminat miktarı, yetkilendirilen kişinin talebi üzerine yeniden belirlenir.
(4) Kullanım dışı kalan radyasyon kaynaklarının, mahrecine iade edilmesi durumunda özel hesaplar için ödenen katkı payları iade edilir.
(5) Nükleer santraller, nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon kaynaklarının devredilmesi halinde özel hesaplar için ödenen katkı payı devralan kişi tarafından özel hesaba aktarılmış sayılır.
Katkı payı ve teminatın hesaplanması
MADDE 21- (1) RAYÖH katkı payı ve teminatının hesaplanmasında;
a) 16 ncı ve 18 inci maddelerde belirtilen giderler,
b) RAYÖH’ün mevcut değer, beklenen değer ile hedef değerleri,
c) Nükleer santraller için kurulu güç, üretilen elektrik miktarı ve işletme süresi beklentileri,
ç) Nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamaları için tesis ve uygulamanın türü, ortaya çıkan atığın sınıfı, miktarı ve aktivitesi,
d) Ulusal radyoaktif atık yönetim planı ile radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planı,
e) Nükleer santrallerin kurulmasına ve işletimine dair iş birliğine ilişkin uluslararası anlaşmalarda yer alan süre ve miktarlar,
dikkate alınır.
(2) İÇÖH katkı payı ve teminatının hesaplanmasında;
a) 17 nci ve 18 inci maddelerde belirtilen giderler,
b) İÇÖH’ün mevcut değer, beklenen değer ile hedef değerleri,
c) Nükleer santraller için kurulu güç, üretilen elektrik miktarı ve işletme süresi beklentileri,
ç) Nükleer santral dışındaki tesisler için tesisin türü, ortaya çıkan atığın sınıfı, miktarı ve aktivitesi,
d) İşletmeden çıkarmaya ilişkin maliyet planları,
e) Nükleer santrallerin kurulmasına ve işletimine dair iş birliğine ilişkin uluslararası anlaşmalarda yer alan süre ve miktarlar,
dikkate alınır.
Özel hesapların gelirlerinin nemalandırılması
MADDE 22- (1) Özel hesapların nemalandırılmasında, piyasa koşulları da göz önünde bulundurulmak üzere, öncelikli olarak; anapara kaybı riskinin düşük olması, getiri oranının yüksek olması ve ihtiyaç ölçüsünde likiditenin sağlanması ilkeleri esas alınır. Yatırım araçları bakımından çeşitlendirme yapılır.
(2) İhtiyaç halinde yatırımların vadesi ve getiri durumları dikkate alınarak mümkün olan en az getiri kaybı ile nakde dönüştürülür.
(3) Kurul, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetki belgesi verilmiş kurumlardan yatırım danışmanlığı ve portföy yönetim hizmeti satın alabilir. Yatırım danışmanlığı ve/veya portföy yöneticiliği faaliyetinde bulunmaya yetkili kuruluşlar, özel hesaplarla ilgili yatırım kararlarında şeffaf, objektif bilgi ve belgelere dayanmak ve Kurulca belirlenen yatırım kısıtlamaları ile ilke ve stratejilerine uymak zorundadır.
(4) Yatırım danışmanlığı ve/veya portföy yöneticiliği faaliyetinde bulunmaya yetkili kuruluşlar, herhangi bir şekilde kendisine veya üçüncü kişilere çıkar sağlamak amacıyla özel hesaplar üzerinden işlem yapamaz; özel hesaplar adına vereceği emirlerde gerekli özen ve basireti gösterir.
(5) Özel hesap gelirleri yurt içinde kamu sermayeli bankalarda aşağıdaki araçlar kullanılarak değerlendirilir:
a) Hazine ve Maliye Bakanlığı ve kamu sermayeli bankalar tarafından ihraç edilen borçlanma araçları.
b) Tek bir banka nezdinde değerlendirilecek tutar, mevcut değerin %15’ini aşmamak kaydıyla; Türk lirası, konvertibl döviz, altın cinsi vadesiz ve/veya vadeli mevduat ile özel cari hesap ve/veya katılma hesabı.
c) 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 7/A maddesi çerçevesinde kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilmiş kira sertifikaları.
ç) 7/6/2013 tarihli ve 28670 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kira Sertifikaları Tebliği (III-61.1) uyarınca kamu sermayeli katılım bankalarının kaynak kuruluş/fon kullanıcı olarak yer aldığı kira sertifikaları ihracı ve katılım bankacılığı prensiplerine uygun piyasalarda emtia alım satımına dayalı katılım bankacılığı prensiplerine uygun finansman yöntemleri.
d) Organize para piyasalarında TL cinsi borç verme işlemleri.
e) Mevcut değerin %30’unu aşmamak kaydıyla;
1) Türkiye’de yerleşik banka ve portföy yönetim şirketleri tarafından ihraç edilen yatırım fonları.
2) Borsada işlem gören menkul kıymetler ile borsada işlem görecek olması koşuluyla yapılan ihraçlar.
3) Yurt içindeki gayrimenkuller.
4) Riskten korunma amacıyla türev araçlar.
Özel hesaplarda biriken miktarın yetersiz kalması
MADDE 23- (1) Özel hesaplardaki miktarın, işletmeden çıkarma sırasında veya radyoaktif atık yönetimi ile ilgili öngörülenler dışında olabilecek masraflar nedeniyle ya da tesisin planlanandan erken işletmeden çıkarılması üzerine yetersiz kalması durumunda maliyetler yetkilendirilen kişi tarafından sağlanan teminattan karşılanır. Teminat yetersiz ise kalan miktar yetkilendirilen kişiden tahsil edilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Raporlama
Dış denetim
MADDE 24- (1) Özel hesapların işlemleri Sayıştay denetimine tabidir.
Bağımsız denetim
MADDE 25- (1) Özel hesapların işlemleri, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun kamu yararını ilgilendiren kuruluş dahil bağımsız denetim yapmak üzere yetkilendirdiği bir kuruluş tarafından yıllık dönemler halinde Türkiye Denetim Standartlarına uygun olarak bağımsız denetime tabi tutulur. Bağımsız denetim raporu, Bakanlığa sunulur. Kurul, bağımsız denetim raporu doğrultusunda gerekli düzenlemeleri yapar.
(2) Bağımsız denetim ile ilgili konularda 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetim Yönetmeliği hükümleri kıyasen uygulanır.
Faaliyet, performans ve izleme raporları
MADDE 26- (1) Özel hesapların hesap dönemi takvim yılıdır. Kurul, özel hesapların yıllık mali raporlarını, özel hesapların faaliyet gösterdiği piyasanın ve ekonominin genel durumuna ilişkin bilgileri, performans bilgileri ile sonraki dönem hakkındaki görüş ve önerileri, alınması gereken önlemleri ve bağımsız denetim raporunu içeren faaliyet raporunu takip eden yılın mart ayı sonuna kadar hazırlar. Faaliyet raporları özel hesaplara ilişkin internet sayfasında yayımlanır.
(2) Kurul, aylık dönemler halinde özel hesaplara ilişkin yürütülen çalışmalara yönelik bilgileri içeren izleme raporu ile üçer aylık dönemler halinde özel hesap gelirlerinin, banka ve yatırım aracı bazında dağılımını ve planlanan yatırım çerçevesinde mevcut değer ve beklenen değer ile hedef değer verilerini içeren performans raporunu hazırlar.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Özel hesaplara ilişkin işlemlerin muhasebeleştirilmesi
MADDE 27- (1) Özel hesaplardan yapılan işlemlerin muhasebeleştirilmesi 17/10/2017 tarihli ve 30213 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Özel Hesaplara İlişkin İşlemlerin Muhasebeleştirilmesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yürütülür.
Harcama yapılması
MADDE 28- (1) Başkan, özel hesapların işlemleri ile ilgili harcama yetkilisidir.
(2) Özel hesaplardan harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür.
(3) Harcama yetkilisi, sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak kaydıyla harcama yetkisinin bir kısmını veya tamamını, Genel Müdüre, genel müdür yardımcısına, genel müdür yardımcısı olmayan hallerde ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere devredebilir.
(4) Harcama yetkisinin devri harcama yetkilisinin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Katkı payları, teminatlar, ödeme zamanı ve ödeme yapacak nükleer santral dışındaki tesisler ve radyasyon uygulamalarını yürüten kişiler belirleninceye ve ödeme sistemi kuruluncaya kadar ilgili diğer mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Bakanlık bütçesinden borç olarak mali kaynak aktarılması
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Giderlerini karşılayacak düzeyde gelir elde edinceye kadar RAYÖH’e, 7381 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıla kadar, Bakanlık bütçesine bu amaçla tahsis edilen ödenekten borç olarak mali kaynak aktarılabilir. Aktarılan bu kaynak, RAYÖH’ün gelirleri giderlerinin yüzde 30 fazlasına ulaştığı yılı takip eden yıldan itibaren kanuni faiz uygulanarak, genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimi hesabına yatırılır.
Özel hesapların açılması
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde Bakanlık merkez muhasebe birimi nezdinde özel hesaplar açılır.
İlk Kurul üyelerinin görevlendirilmesi ve Kurulun ilk toplantısı
GEÇİCİ MADDE 4- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde Kurul üyeleri görevlendirilir.
(2) Kurul, ilk toplantısını üyelerinin görevlendirilmesinden itibaren bir ay içinde yapar.
Nükleer santral dışındaki tesisleri işleten ve radyasyon uygulamalarını yürütmek üzere yetkilendirilen kişileri temsil eden ilk Kurul üyesinin seçimi
GEÇİCİ MADDE 5- (1) Nükleer santral dışındaki tesisleri işleten ve radyasyon uygulamalarını yürütmek üzere yetkilendirilen kişiler tarafından ayrı ayrı veya birlikte gösterilen adaylar arasından, tesis ve uygulamanın türü, üretilen radyoaktif atığın sınıfı, miktarı ve aktivitesi gibi hususlar dikkate alınarak Bakan tarafından seçilen temsilci ilk Kurul üyesi olarak görev yapar.
İlk radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planının hazırlanması ve sunulması
GEÇİCİ MADDE 6- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde TENMAK tarafından radyoaktif atık yönetimine ilişkin maliyet planı hazırlanır ve Bakanlığa sunulur.
Yürürlük
MADDE 29- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 30- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.